2014/10/20

Tongaya Düşmek Ne Demek?

Gündemdeki deyimlerden biri olan ''tongaya düşmek''te geçen tonga ne demekmiş hiç merak ettiniz mi? Malum günümüzde tongaya düşen düşene...
TDK Sözlük ''argo'' olduğunu belirterek yalnızca;
''tonga: isim Hile, düzen, tuzak'' demiş.
Tongaya basmak (veya düşmek) ise ''Kendisini kötü bir duruma düşürmek için hazırlanan bir düzene (dolap, hile) uğramak, tuzağa düşmek,'' olarak izah ediliyor.
TDK'da ''tonga'' ile ilgili başka hiçbir açıklama yok ne yazık ki.

Gelin şimdi ''tonga''nın birbirinden farklı iki anlamına bir bakalım:

Tonga, Pasifik Okyanusu'nun güneyinde bulunan ve krallıkla yönetilen bir ada devletinin adı.
Tonga Krallığı üç ana gruba ayrılıyor ve 171 adadan oluşuyor. Ülke bir zamanlar İngiliz himayesine girmiş; ama 1970 yılında bağımsızlığını kazanmış. Şu an İngiliz Milletler Topluluğu üyesi. Tropikal mimari güzelliklere sahip, butik otelleri, ideal kumlu plajları olan, şölenler, danslar ve kutlamaların yapıldığı Tonga, harika bir ada cenneti. Özellikle de maceracı tatilciler ve doğacılar için biçilmiş kaftan olduğunu öğreniyorum.

Ne dersiniz? ''Tongaya düşmek'' deyimindeki Tonga'yı böyle algılasaydık ''cennete düşmek'' ile eşdeğer olurdu herhalde
ve tadından yenmezdi, öyle değil mi? ☺️

Tonga, Yunanistan’da kullanılan ve kurutulmuş tütün yaprakları denk yapılırken uygulanan, dolayısıyla mübadiller sayesinde Türkiye’de de yaygınlaşmış olan metodlardan biri.
Bir bez ile kaplanmış olan sandığın içine el ya da makine ile dizilen kurumuş tütün yaprakları presle bastırılır, alabildiği kadar daha tütün dizilir ve etrafındaki bezle sarılarak paket haline getirilir. Bu metodla paketlenip TONGA haline getirilen tütünler daha sonra sandığın kenarlarını açma yoluyla çıkarılır. 20-25 kg’lık küçük tongalar Karadeniz ve Marmara Bölgesi tütünlerinde, 45-50 kg’lık büyük tongalar ise İzmir ve Doğu Bölgesi tütünlerinde kullanılıyormuş.

Buradaki tonga, sıkıştırılıp preslenme olayını ifade ettiği için kötü bir sıkıntı yahut işkence çeşidi anlatılmak istendiğinde ''tongaya düşmek'' olarak kullanılabilirdi. Gayet de güzel uyardı bence.
Ancak sözlükteki tek anlamı ısrarla ''hile, düzen, tuzak'' olarak veriliyor. İlginç doğrusu.

Hazır yeri gelmişken bir de öneri:
Siz siz olun, şeytani varlıkların kurguladığı tongalara düşmeyin, dikkatli olun.
Güzel bir haftaya başlangıç yapmanız dileğiyle...