Dün biraz çarşıya inip alışveriş yapmam gerekiyordu. Etiketlerinde en fazla 30 derecede yıkanması gerektiği yazan pamuklu giysilerimin çoğu 60 dereceyle yıkanmaktan yıpranmaya başladı çünkü. Sıcaklar iyice bastırmadan yazlık pijama, bluz, şort, tayt benzeri ev kıyafetleri almalıydım. 'Uzun zaman dışarı çıkamam' fikriyle dönüşte sahil yolunu tercih ederek ve büyük parka uğrayarak eve dönüşü biraz uzattım.
Hava yine de serin falan değildi tabii. Maskeyle nefes almak biraz daha zorlaşmıştı. Elimi çabuk tutmalıydım. Daha ne kadar takacaktık bunları? Mağazaların önünde maskesi çene altında sigara içen, her birine uçan tekme atılası sayısız insan gördüm. Virüs bitti zannedip kuralları rahatça çiğneyen, hızla çoğalmış bu aklı kıtlar yüzünden içinde bulunduğumuz şu şartları bile arar hale gelmeyiz umarım! Tıklım tıklım kebapçılar, cam bardaklarda çay içilen çay bahçeleri. Daha neler, ne gevşeklikler. Yapacak bir şey yok. En sevdiğim çiçeklerden olan ortancaları görünce gerginliğim biraz azaldı neyse ki.
Muhteşem birer kubbe formunda açan coşkulu ve zarif çiçekleri nedeniyle zarafet, güzellik ve de bolluğu simgeliyor ortancalar. Ayrıca, minnettarlık ve samimiyet duygularını sembolize ediyor. Latince adı
Hydrangea.
Ortanca'nın diğer dillerde geçen ortak ismi, Fransızcada aynı zamanda bir kadın ismi olan
Hortense'den türeyen ve “Hortense’ın çiçeği” anlamı taşıyan
Hortensia. Bu sözcüğün Türkçedeki telaffuzunun
''oğtansya'' olduğunu düşünürsek çiçeğin bizdeki adı olan
''ortanca'' çıkıyor ortaya.
''Büyüklük, irilik bakımından üç nesne arasında sondan veya baştan ikinci gelen'' anlamıyla hiçbir ilgisi yok. Peki ismi bu güzel çiçeğe layık görülen Hortense kim acaba? İşte buna çok şaşırdım. 18. yüzyılın doğa bilimcisi ve gezgini
Philibert Commerson, bu çiçeğin adını koyarken, astronomi ve matematik alanında bir bilim kadını olan
“Hortense” lakaplı
Nicole-Reine Lepaute'a ithaf etmiş.
İsmi çiçeğe verilen “Hortense” lakaplı Nicole-Reine Lepaute hanımefendi kaç asır önce, 1758'de yıldızlar için bir grup katalog oluşturup yalnızca 1 ay gibi bir sapmayla Halley kuyruklu yıldızının geri döneceğini hesaplayan Fransız bir gökbilimci ve matematikçi. Lepaute‘un ismi “ortanca” çiçeğinin yanı sıra ''Lepaute Asteroidi'' (Asteroid 7720 Lepaute) ve Ay yüzeyindeki ''Lepaute Krateri''nde de yaşamakta. Bence hepsini fazlasıyla hak etmiş.
Çiçeğin ismini koyan Philibert Commerso 1766-1769 yıllarında Louis Antoine de Bougainville'e dolaşım gezisinde eşlik etmiş olan bir Fransız doğabilimci. Böylece begonvil çiçeğinin adını kimin koyduğu da ortaya çıktı.
Mimozanın nasıl ki tüm dillerde adı mimoza ya da mimosa olarak geçiyorsa durum ortanca için de aynıymış meğer. Gökbilimci ve matematikçi olan ultra zeki kadının ''Hortense'' olan lakabı...
Güzeller güzeli ortancanın isim hikâyesine bakar mısınız? Doğa bilimcinin astronom kadına hayranlığını vurguluyor. İşte bana böyle uyduruk kaydırık değil, derin anlamlı çiçek isimleriyle gelin sayın doğa bilimciler. İyi ki kurala uyup ''Ortanca'' demişsiniz çiçeğe.
Şu anda güzelliklerinin zirvesindeler. Sonbahara kadar sürecek bir görsel şenlik bu. Mini çiçeklerin ortalarında ayrıca bir çiçek daha var, tomurcuk haldeyken inci tanesine benziyor. Muhteşem!
Anayurdu Japonya olan ortancanın bana göre en zarif türü olan gaku ajisai...
Ve mevsimin sırası gelen bir çiçeği daha: Ağaç Minesi
Eve yaklaşırken ortalığı saran olağanüstü bir kokuyla duraksadım...
Bu baş döndürücü kokunun nereden geldiğini bulmak fazla uzun sürmedi. Hemen yan tarafımdaki sitenin bahçesiydi kokunun kaynağı. Hayatımda ilk kez görüyordum bu beyaz çiçekleri.
İsmini eve gelince öğrendim. ''Çok güzel kokan bir peyzaj çiçeği'' diye tarif ediliyordu ve benim çektiğim fotoğrafın tıpkısıydı. İsmi Gardenya (Gardenia) olan bu harika çiçek günün sürprizi, daha doğrusu keşfiydi.
Son görselime geldi sıra. Bahar bitti, yaz da yolu yarıladı. Gündüzler kısalma yoluna gireli çok oldu. Zeytin ağacını son gördüğümde dalları çiçek halindeydi. O çiçekler zeytine dönüşmüşler çoktan. Ağaçlarla, çiçeklerle geçti yine bir gün daha kalan ömrümüzden. Başka ne yazılır ki...
Görüşmek üzere, kalın sağlıcakla...
Bilgi Kaynak: en.wikipedia.org
* * *
Görsellerin hepsine bayıldım e ortancayi da öğrendim daha ne olsun
YanıtlaSilGün ışığı çok uygundu, çektikçe çekesim geldi Sevkoz.
SilOrtancayı öğrendiğim gün paylaşmış oldum, beraber öğrendik. Teşekkürler:)
Uçan tekme atılan insanların sayısı her geçen gün artıyorrrrr :(
YanıtlaSilÇiçeklerin hepsi mukemmel görünüyor. Renkleri falan çok hoş. Bu çiçekleri nerde görüp çekiyorsunuz ?? Benim etrafında çiçek görmek imkansız :))
Bu arada alamut ile yazdığınüz herhangi bur yorum gelmedi çok üzüldüm neden gelmedi acaba?? :(
En çok da maskesini sigara içmek için indirenler hak ediyor o tekmeyi. Uzmanlar 'Sigara dumanında havada asılı kalan moleküller var' demişlerdi. 2 metre uzakta sigara içen birinin dumanı geliyorsa virüs de gelebileceğini söyleyip uyardılar. Yok ama millet keyfinden gram feragat etmiyor. Ne kadar hafife alıyorlar, ne kadar rahatlar.
SilYazının başında büyük parka uğradığımı söylemiştim. Sitelerin ve hatta camilerin bahçeleri de hep çiçek. Sizin çiçek görmeniz neden imkânsız:))
Kaybolan yorum çok can sıkıcı bir durum, ben de üzüldüm. Blogger yeni arayüzle ilgili çalışmalar yapıyor. Böyle zamanda çok teknik arıza yaşanıyor. Bir kere daha olmuştu. Bana yorum yazdığını söyleyenlerin yorumları gelmemişti, fakat 2 gün sonra yazıldıkları tarihle geldiler. Belki öyle olur. Ayrıca sizlerin yazdıkları yorumlar da yazıldıktan birkaç saat sonra geliyor bana. Siz de bir dikkat edin, öyle mi. Alamut'u beğenerek okumuştum. 'Bence bir klasik' vb yazmıştım.
Bizim burası malesef ana yol sürekli arabalar geçiyor. Pek bahçeli güzel binalar, çiçeklendirilmiş parklar da yok çevre de ondan imkansız dedim.
SilHımm ben de dikkat ediyim o zaman
Tahmin ettim zaten. Yeni kurulmuş siteler bölgesi falan olabilir diye düşündüm. Üniversite yaşlarındayken biz de pek dikkat etmezdik ağaca, çiçeğe böceğe. Yaş ilerledikçe farkındalık artıyor:)
SilŞölensi bir dönüş; satır satır,çiçek çiçek; kutlarım,farkında olmak; insanın kendi adına yapacağı en güzel buluş;bir de söze dökmek; teşekkürler Zeugma...
YanıtlaSilAhah:) Dönüşüm şölensi oldu gerçekten de. Gergin zamanlarımda bana neyin iyi geldiğinin farkındalığıyla. Ortancanın özdeşleştiği hanımefendiyi söze dökmeden olmazdı. Sağ olasınız Güven Bey...
SilOrtancayı çok severim, nerelerden nasıl evrilip gelip bizde ortanca olmuş, gardenya da hep adını bilirdim ama ilk defa görüyorum, Malesef dışarı çıkınca görüyoruz ki, her yer tıklım tıkış ceza da çok kar etmiyor, bakalım ne olacak..
YanıtlaSilOrtancayı sevmemek mümkün mü? Yalnız itiraf edeyim, neyin ortancasıymış diye adını çok anlamsız buluyordum:) Oysa ne müthişmiş anlamı. Gardenyanın kokusu çok yoğundu. Seneye balkonda yetiştirsem diyorum. Korona sayesinde insanların ne derece şaşılası olduğunu öğrendik maalesef. Öldürsen fayda yok. Sayelerinde uzadıkça uzayacak bu pandemi:(
Sil60 derecede çamaşır yıkamaktan hepsi perişan oldu:) Alışverişe gitmek de istemiyorum.
YanıtlaSilOrtancayı çok severim. İsmini bildiğim nadir çiçeklerden. Fotoğraflar çok iyi geldi.
Alışverişe ben de gitmezdim aslında ama mecbur kaldım Sezer. Çünkü içlerinde küçülenler vardı. Yine de kızıp sinirlenmedim. İlk zaman penyelerden biri sayesinde kilo aldım zannedip panik yapmıştım ama sebebi aklıma gelince sevindim:) Ortancanın adını ben bir ara sardunya zannediyordum, ne komik. Fotoğrafların iyi gelmesine sevindim. Sevgiler...
SilUfaktan ufaktan ziyaretlere başladım. Öncelikli ziyaretlerim ennn sevdiğim canım bloggerlardan. Çamaşırlar bende de önerilen derecelerin üzerinde yıkamaktan aşındılar, en çok da beyaz çamaşırlar...Sayfandaki çiçeklere bayılıyorum Zeugmacığım. Ortancayı da ne çok severim. Verdiğin bilgilerle, görsel şölenin ruhumu kanatlandırmasıyla yine çok iyi geldin bana...Çok sevgilerimi gönderiyorum. İyi pazarlar canım...❀❤❀
YanıtlaSilEsincim canım, hoş geldin. Uzunca bir aradan sonra seni görmek ne büyük mutluluk kaynağı. Teşekkür ederim zarif sözlerin için. Sen de çok seviliyorsun ve eksikliğin fazlasıyla hissediliyor canım arkadaşım, bunu bil. Sağ kolun ve omzun için tekrar geçmiş olsun. Sen yine de çok dikkat et, fazla kullanma sağ tarafını. Hatta sol tarafına da dikkat et, bu kez o tarafa yüklenme ki yük o tarafı zorlamasın bu kez. Keşke her şeyimiz kaynar suyla yıkanmaktan çekse, küçülse razıyız aslında. Şu illetten kurtulalım yeter ki. Biz çuval bile giyeriz, yeter ki kökü kazınsın. Senin o sanatçı ruhunu kanatlandırabilip iyi geldiysem ne mutlu bana. Çok teşekkür ederim bu değerli sözlerin için. Benden de çok çok sevgiler, keyifli, huzurlu günler canım...💐💐❤
SilFotoğrafların ve fotoğraflardaki öznelerin güzelliklerinden yazıya odaklanamadım :)) Allah'ım neden bu kadar güzeller??
YanıtlaSilVe lütfen bana da böyle derin, anlamlı çiçek isimleriyle gelin sayın botanik bilimciler.
Değil mi ama, değil mi? Ortanca harikulade bir çiçek. Kokusu yok ama güzelliği baş döndürüyor. İsminin nereden geldiğine çok şaşırmıştım. Bu çiçeğe olan hayranlığım katlandı. Dünya genelinde kullanılan ortak bir isimmiş meğer. Tıpkı MİMOZA gibi. Kimin aklına gelir ki?
SilNicole-Reine Lepaute... Bu astronom hanımı sevgiyle anıyoruz...
Botanikçilerimize bir de ben ricada bulunayım: Bir çiçeğin asıl ismine mümkün mertebe sadık kalın sayın botanikçiler...
Ortancalar ne zaman açıyor diye bu yazıya bir bakayım derken buradaki diyalog dikkatimi çekti.
SilCommerson bir botanikçi ama "doğa bilimci" diye genelleniyor her yerde. "Sayın doğa bilimciler" şeklindeki hitabım hem bundan kaynaklı hem de ben blogda zaman zaman zoologlara hitaben de konuşur, hayvanlara koydukları isimlerin bazılarını eleştiririm. Misal 2015 Şubat'ta yazdığım "Sümsük Kuşu" başlıklı yazıda olduğu gibi.
Dolayısıyla çiçekler, kuşlar diye ayırmadan "doğa bilimci" demek tam bana göre...