2020/07/05

Kırlangıç Ailesi | Mini Belgesel

Dün biraz hava almak için öğle saatlerine kadar gölge alan ön balkona çıkmıştım. Kısa bir süre sonra tam karşımdaki elektrik teline iki minik kuş konup şahane bir ikili oluşturdu. Fotoğraflarını çeksem ne güzel olur deyip oturduğum yerden yavaş yavaş, sessizce kalktım. Serçe ya da karga gibi başka türden kuş olsalardı kesinlikle ürküp kaçmışlardı. Ama bunlar hareketlerimi gördükleri halde hiç oralı olmayıp bir güzel izlediler beni:)
Şaşırdım...
İçeriden fotoğraf makinasını getirip onları oturduğum yerden yakın plan fotoğraflamaya başladım. Kanatları ve kuyrukları hareket ederlerken netleşince anladım ki bunlar kırlangıç! Ama o kadar küçüktüler ki. Bildiğiniz serçe kadardılar.

İncecik gövdeleri, upuzun kanatlarıyla gökyüzünde süzülüşleri dışında kırlangıçları yakından görme fırsatım hiç olmamıştı. Tıpkı bundan 3-4 yıl önce yağan yoğun kar zamanında olduğu gibi içimdeki ornitolog anında devreye girdi. O zaman da karlı dalların arasında harika bir kızılgerdan görmüş, kuşlara olan ilgim uzun süre devam etmişti. Kırlangıç görmek sıradanmış gibi gelebilir. Fotoğraflara, daha önce hiç duymadığım, görmediğim şeyleri adeta bir belgeselmiş gibi yaşatan şu kırlangıç ailesine bir bakar mısınız? Ben kuşların tellerde uyuduğunu hiç görmemiştim mesela. Bakalım siz de benim kadar şaşıracak mısınız?

Üç kişilik kırlangıç ailesinden, hangisi olduğunu sonradan anladığım anne karakteri efendim. Duruşa bakar mısınız?

Evet, anne kırlangıç. Bezgin Bekir misali kanadının tekini salmış. Diğer kanat ve ayağının biri yok ortada. Tek ayağıyla tutunuyor oraya. Yok böyle bir duruş...

Sonra toparlanıyor. Yanındaki kırlangıç da kendi boyunda aslında. Ama onun kuyruk uçları çok kısa. Ve gagası açık kahve rengi. Bebek kırlangıç olduğu oradan anlaşılıyor. Kondukları telde milim yer değiştirmeden mutsuz bir şekilde bekliyorlar. Çok ilginç.

Hava sıcaklığı normalin üzerinde o an. Acaba sıcaklık mı rahatsız ediyor onları? Anne ve yavrusu uyuklamaya başlıyorlar. Evet evet, gözleri kapalı vaziyette her ikisi de uyuyor gerçekten.

Yavru kırlangıça geçiş yapalım. Kuyruk uçlarına bakın. Oldukça kısa. Onun da uyku halleri var üzerinde.

Yavrunun gözleri kapalı bir şekilde kafası sol yana düşüyor. Endişeleniyorum o an. Acaba vuruldu falan mı diye?

Hayır, vurulma falan yok. Bir güzel uyuyorlar anne ve yavrusu. Şunun masumiyetine bakar mısınız? Tıpkı gerçek bir bebek gibi uyuyor. Peki, nasıl oluyor da uyurken düşmüyorlar?

Cevabını çekim sonrası evrimagacı.org'da buluyorum: Tüneyen ötücü kuşların bacaklarında, bir tüneğe konduklarında istemsizce orayı kavrayarak kapanan “bükücü tendonlar (flexor tendons)” gelişmiş. Bacağını düz hale getirmeden tendonlar gevşemiyor, bu yüzden de kuş bulunduğu yerden fiziksel olarak ayrılamıyormuş. Kapanma o kadar sıkıymış ki bazı kuşlar düşme pozisyonuna girse bile düşmüyor, baş aşağı uyur pozisyonda kalıyorlarmış. Gözümle görmesem inanmazdım. Bir yaşıma daha gireyim bence:)))

Maksimum 5 dakika sonra uyanıyor her ikisi de. Kıpır kıpır, yerlerinde duramıyorlar. Ve bakın, yönlerini değiştirip tam karşı tarafa dönüyorlar. Sanki bir sinyal algıladılar.

Şu fotoğrafı gösterdiğiniz biri kırlangıç olduğuna inanır mı sizce? Ama öyle. Gökyüzünde incecik ve uzun siluetleriyle süzülen kırlangıçlar. Şu an serçeden bile küçük haldeler, inanabiliyor musunuz? Bunlar anne ve yavru kırlangıç. An itibarıyla heyecan içindeler. Cin gibi oldular, etrafı kolaçan ediyorlar. Neden acaba??!

Gözlerime inanamıyorum. Avlanmaya çıkmış olan babaymış gelen. Kuyruk uçları bir hayli uzun onun. Meğer anne ve yavrusu, baba kırlangıcı bekliyormuş dört gözle. Yavrusunu doyurmak için taptaze bir helikopter böceği getirmiş ona.

Babası elleriyle (pardon, gagasıyla) bizzat kendisi besledi yavrusunu. Yan taraflarında bekleyen anne pek mutluydu. Hiçbirinde uyku hali kalmamıştı. Bu unutulmaz saniyeleri çekerken videoya geçiş yapıp kaydetmeyi denedim ve başardım. Anı olarak onu da buraya bırakayım. Annenin sevincine, yavrunun babasının ardından bakakalışına dikkat:)



Sağlıcakla...