drama üçgeni etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
drama üçgeni etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

25/10/2020

Drama Üçgenindeki Roller

Bugün, psikolojide geçen ve hayatın her alanına uygulanabilen şaşırtıcı bir üçgenden bahsedeceğim: Karpman Drama Üçgeni 

1968'de Psikolog Stephen Karpman tarafından oluşturulmuş bu üçgen, insan etkileşimini ve insanların çatışma sırasında üstlendikleri farklı rolleri açıklamak için kullanılan bir model. 

Aile hayatı, iş hayatı, sosyal ya da siyasi hayat. Buna hepsi dahil. Drama üçgenini yaşamdan bir sahne olarak düşünüp köşelerine üç karakteri yerleştirdiğimizde şaşırmamak elde değil gerçekten: Mağdur, kurtarıcı ve zulmedici 
(Kurban - Kurtarıcı - Zalim)

Bu üç rol, tek kişinin farklı kişilik tanımları değil, çatışmalarda üstlenilen rolün tanımları. Fark ediliş nedenini ve söz konusu karakterleri en bariz şekilde masallarda görebiliyoruz. Pamuk Prenses bir kurban pozisyonundadır mesela. Külkedisi Sinderella da. Üvey anne ve eğer varsa üvey kardeşler zalim rolündedirler. Kurtarıcı rolünde de yakışıklı bir prens benimsenmiş ve böylece üçgen tamamlanmıştır.
Film (özellikle Türk filmleri) ya da dizilerin büyük bir bölümünde de drama üçgeni'ni rahatlıkla fark edebiliriz. Fark edeceğimiz bir şey daha varsa; her daim kurbandan yana oluşumuz, kurtarıcıya minnet duyuşumuz, kalbi kötülükle dolu zalim karaktere ise nefretle doluşumuzdur. Bu durum öyle kemikleşmiş bir gerçek haline gelmiş ki; zalim rolünü oynayan aktörleri gerçek hayatta bile benimseyemeyip kin besleyenler çıkabiliyor.