''Çifte kumrular'' deyiminin hakkını vermeleri ise ayrı bir tebessüm nedeniydi. Bilirsiniz, kumrular tek eşlidir. Çift olan kumrular hiç ayrılmaz, her yere birlikte uçarlar. Eşlerden biri ölürse diğeri bir daha asla kendine eş seçmez. Ölünceye kadar yalnızdır artık.
Sadece görüntüleri değil ötüşleri de huzur vericidir kumruların. Hatta isminin guguk kuşu zannedilmesi ötüşleri yüzündendir. Melodisini hatırlayalım mı? Guk-guuuk-guk, Guk-guuuk-guk (Kısa-uzun-kısa olmak üzere üç adet ''guk'' ötüşü peş peşe). ''Yu -suuuf-çuk, Yu-suuuf-çuk'' dediği rivayet edilir. Bu ötüş üzerine bir tanesini çocukken anneannemden dinlediğim farklı halk hikâyeleri de kurgulanmıştır.
Gelelim mi şimdi bu yılki kumrulara? Elektrik tellerine bu yıl konan kumruların renkleri değişmiş. Sadece renkleri mi? Ötüşleri de. Çiftler halinde gezmeleri tamam. Balkonun önündeki tellere akşama doğru hep aynı saatte ve tek başına gelip uğultuya benzeyen sesler çıkaran da var ki oldukça etkileyici.
Fotoğrafını çekip Google Görseller'e danıştım önce. ''Küçük Kumru'' olduğunu söyledi ve aynısından pek çok fotoğraf dizdi önüme. Hımm, peki o zaman. Yavru kumru demek bunlar. Zaten kumruların ömürleri genelde 1 yıl kadarmış. O halde bu bilgilere en yukarıda özet geçtiğim özellikler eklendiğinde telde ağıt yakan kumrunun durumu şöyleydi: Eşini kaybetmiş bir kumru bu. O nedenle olması gerektiği gibi ''Yu-suuuf-çuk'' demiyor artık. Üzüntüsünden boğuk sesler çıkarıyor.
Oysa durum çok çok farklıymış. Değişti zannettiğim/zannedilen kumrunun adı farklı bir türü olan ''Küçük Kumru'' (Spilopelia senegalensis) imiş meğer. Adı gibi küçük ama uzun kuyruklu, boynunun alt kısımları kızıl - siyah renkli kare desenlerden oluşan bir kumru türüymüş. Guk guuuk guk diye öten bildiğimiz kumrular çimento renginde, küçük kumrular ise paslı bir tonda, kiremit rengine çalıyor. Kumruların boynunda arkadan öne doğru bir halka var. Küçük kumruların boyunlarının ön kısmı turuncu içerisinde kırmızı beneklerle kaplı. Değişti zannettiğim(iz) bu kumru biraz daha küçük ve renkleriyle üveyiğe benzeyen "Küçük Kumru". Diğer türlerden sesi ve ötüşüyle kolayca ayırt edilebiliyor. İngilizler ismini ''gülen kumru'' (laughing dove) koymuş. Palmiye güvercini, Senegal güvercini ya da Asya'daki adıyla ''küçük kahverengi güvercin''. Güvercingiller familyasından bir tür özünde.
Çifte küçük kumrulara bir de yerde gezinirken bakalım
Görüldüğü gibi tellere çift halde kondukları gibi yerde de çift halinde dolaşan küçük kumruların erkek olanları dişilere kıyasla daha büyük ve renkleri daha parlak.
Tellere konmuş haldeyken daha farklı görünüyorlar. O nedenle; bugün ikindi ezanı zamanı yere inmiş bir çift küçük kumru görünce üstteki iki fotoğrafı ve videoyu çekip eklemek istedim (25.05.2022). 😊
Geçen seneye kadar bildiğimiz tek kumru türü
Afrika kökenli küçük kumruya “Palm Dove” da deniliyor ve hızlı bir yayılım gösteriyorlar. Dünyanın pek çok bölgesi için ''kumru'' zannedilen yeni ve sevimli bir kuş türü. En bariz özellikleri toplu olarak değil de çiftler halinde yaşamaları ve insanların bulunduğu alanları tercih etmeleri. Üveyik-kumru karışımı görünümde ve istilacı bir tür. Yerleşik biçimde hayatını sürdürse de çoğaldıkça başka bölgelere yayılıyor. Küçük ve korunmasız bir kumru gibi dursa da, o aslında bir “yaşama tutunma uzmanı''.
Özet olarak; küçük kumruların insanlarla iç içe yaşama özelliği var. Ağaç ve çalılara yakın binaların klima, balkon, saksı gibi uygun yerlerine derme çatma yuvalar kuruyor. Yılın belirli bir döneminde değil de herhangi bir kesitinde üreyebilme özelliği var. Diyeceğim o ki; hazırlıklı olun. Her an her zaman sizi de bir şekilde ziyaret edebilir:)
Normal kumrulara aşure ikram ediyordum. Küçük kumrulara da ayırırım artık:)
Yazıyı Kumru Ballad ile bitirmek güzel olacak
💖💖👇💖💖
Kumru Ballad-Fazıl Say
İzmir DOB baş balerinlerinden Aslı Çilek'in pandemi döneminde gerçekleştirdiği performans
Serenad Bağcan sesi ile Yunus Emre- Aşkın Elinden