Tarihe Saygı Anıtı, Opet tarafından Çanakkale'nin Eceabat ilçesinde, arabalı vapur iskelesinin yan tarafındaki 2500 metrekarelik alan üzerinde yapılan ''Tarihe Saygı Parkı''nda sergilenmekte olan ve Çanakkale Savaşları'nın çeşitli tasvirlerle anlatıldığı 12 metre yüksekliğinde, 2,5 metre genişliğinde bir anıt.
Atatürk ve Türk askerlerinin figürleri ile yaralılarını ve toplarını taşıyan Anzak askerlerinin yer aldığı iki ana heykelden oluşan bu anıt; tarihi şan ve şerefle dolu, özgürlüğünden ödün vermemiş, canını feda etmekten çekinmemiş kahraman bir milletin, yaşadığı savaş sonrasında ''barışı simgeleyen kompozisyonu'' ile gelecek nesillere sunulmuş bir sanat eseri niteliğindedir. Bir bütünlük içinde sunulmuş olmasına rağmen, bünyesinde birkaç ayrı mesaj barındırmaktadır.
HAVRANLI SEYİD ONBAŞI
Anıtın bu yüzünde bulunan Havranlı Seyid Onbaşı figürü; Balkan Harbi'nin kaybedilmesinin acısını ve ezikliğini duyan Türk Milleti'nin, dünyayı idare eden emparyalist ülkelere karşı gösterdiği insanüstü direnişin bir sembolüdür. Bu figür yalnızca 280 kg'lık bir mermiyi taşıyan güçlü bir askeri değil, aynı zamanda Türk Milleti'nin şahlanan direnişini simgelemektedir. Bu figürün gerisinde yer alan, bir eliyle Yeni Zelandalı askere sarılmış, onun acısına Yaradan'dan yardım isteyen figür, Türk askerinin Yaradan'la bütünleşen acıma duygularıyla dolu ve rikkatli bir kalbi olduğunu simgelemektedir. Bu askerin göğe yükselen eliyle hemen Atatürk figürünün yanında yer alan, iki eliyle Yaradan'dan yardım isteyen Mehmetçik'in iki eli havada, yalnız gökyüzüne uzanan eller niteliği taşımaktadır, barış için uçan birer güvercin görünümünde olacaklardır.
SEYID CORPORAL FROM HAVRAN
Seyid Corporal from Havran figure that is locaded on this side of the memorial is the symbolization of the superhuman resistance that the Turkish Nation displayed against imperialist contries while still suffering from pain and grief of the war that was lost after Balkan War. This figur does not only symbolize a strong soldier who carries a mortar shell that weighs 280 kg, but also the rearing up resistance of the Turkish Nation. The rest of the figure is the figure that asks for God's help for the pain of the wounded New Zealander soldier while holding him with one hand. It symbolizes Turkish soldier's having feelings of pity and heart of compassion which are both associated with God. The arm of this soldier that is raised towards the sky and both arms of Mehmetçik figure that are next to Atatürk figure asking for God's help are the arms that reach for the sky, and their hands will look like doves of piece that are flying away for peace.
ATATÜRK ANAFARTALAR'DA
Anıtın bu yüzünde bulunan ''Atatürk Anafartalar'da'' figürü, onun Çanakkale harbindeki etkin rolünü ifade etmektedir. Kucağında Avustralyalı, vurulmuş bir kahramanı tedavi etmek üzere taşıyan Mehmetçik heykeli figürü, Türk askerinin düşmanının ölüsüne bile üzülen bir ruh yapısına sahip olduğunu gösteren ikili bir figür.
Anıtta Türk askeri figürünün yanında bir İngiliz, bir Fransız, bir Yeni Zelandalı, bir Avustralyalı ve bir Hintli asker bulunmaktadır. Bu figürler kendi aralarında hem kompozisyonun genel ifadesini kuvvetlendirmekte, hem de varlıkları ile tarih içindeki yerlerini ölümsüzleştirmektedir.
SAVAŞIN ANNESİ
Türk savaşanların doğuranı anne, -ki Atatürk'ün yazısında yer almıştır- kompozisyonda tüm anneler adına bir Türk annesi olarak simgelenmiş. Buradaki figür, acısını metanetle karşılayan, ''güçlü ama üzgün, kahırlı ama kahraman'' anneyi temsil eder.
Bu anıt aynı zamanda izlenilen tüm acıların bir daha yaşanmaması için insanların insanlardan istediği ve Atatürk'ün sözleriyle ''Yurtta Sulh Cihanda Sulh'' olması dileğini simgeler.
Tarihe Saygı Anıtı, bir düşmanlık anıtı değil, dostluk anıtıdır ve insanlığa birçok nedenle ders verdiği için de ders alınmalıdır. Bundan bir sonuç çıkarılmalıdır. (Prof. Tankut Öktem-Temmuz 2007)
Eceabat Sırtları- Kilitbahir Uzak Limanı Yakınlarındaki "Dur Yolcu"
HAVRANLI SEYİD ONBAŞI
Anıtın bu yüzünde bulunan Havranlı Seyid Onbaşı figürü; Balkan Harbi'nin kaybedilmesinin acısını ve ezikliğini duyan Türk Milleti'nin, dünyayı idare eden emparyalist ülkelere karşı gösterdiği insanüstü direnişin bir sembolüdür. Bu figür yalnızca 280 kg'lık bir mermiyi taşıyan güçlü bir askeri değil, aynı zamanda Türk Milleti'nin şahlanan direnişini simgelemektedir. Bu figürün gerisinde yer alan, bir eliyle Yeni Zelandalı askere sarılmış, onun acısına Yaradan'dan yardım isteyen figür, Türk askerinin Yaradan'la bütünleşen acıma duygularıyla dolu ve rikkatli bir kalbi olduğunu simgelemektedir. Bu askerin göğe yükselen eliyle hemen Atatürk figürünün yanında yer alan, iki eliyle Yaradan'dan yardım isteyen Mehmetçik'in iki eli havada, yalnız gökyüzüne uzanan eller niteliği taşımaktadır, barış için uçan birer güvercin görünümünde olacaklardır.
Seyid Corporal from Havran figure that is locaded on this side of the memorial is the symbolization of the superhuman resistance that the Turkish Nation displayed against imperialist contries while still suffering from pain and grief of the war that was lost after Balkan War. This figur does not only symbolize a strong soldier who carries a mortar shell that weighs 280 kg, but also the rearing up resistance of the Turkish Nation. The rest of the figure is the figure that asks for God's help for the pain of the wounded New Zealander soldier while holding him with one hand. It symbolizes Turkish soldier's having feelings of pity and heart of compassion which are both associated with God. The arm of this soldier that is raised towards the sky and both arms of Mehmetçik figure that are next to Atatürk figure asking for God's help are the arms that reach for the sky, and their hands will look like doves of piece that are flying away for peace.
Anıtın bu yüzünde bulunan ''Atatürk Anafartalar'da'' figürü, onun Çanakkale harbindeki etkin rolünü ifade etmektedir. Kucağında Avustralyalı, vurulmuş bir kahramanı tedavi etmek üzere taşıyan Mehmetçik heykeli figürü, Türk askerinin düşmanının ölüsüne bile üzülen bir ruh yapısına sahip olduğunu gösteren ikili bir figür.
Anıtta Türk askeri figürünün yanında bir İngiliz, bir Fransız, bir Yeni Zelandalı, bir Avustralyalı ve bir Hintli asker bulunmaktadır. Bu figürler kendi aralarında hem kompozisyonun genel ifadesini kuvvetlendirmekte, hem de varlıkları ile tarih içindeki yerlerini ölümsüzleştirmektedir.
SAVAŞIN ANNESİ
Türk savaşanların doğuranı anne, -ki Atatürk'ün yazısında yer almıştır- kompozisyonda tüm anneler adına bir Türk annesi olarak simgelenmiş. Buradaki figür, acısını metanetle karşılayan, ''güçlü ama üzgün, kahırlı ama kahraman'' anneyi temsil eder.
Bu anıt aynı zamanda izlenilen tüm acıların bir daha yaşanmaması için insanların insanlardan istediği ve Atatürk'ün sözleriyle ''Yurtta Sulh Cihanda Sulh'' olması dileğini simgeler.
Tarihe Saygı Anıtı, bir düşmanlık anıtı değil, dostluk anıtıdır ve insanlığa birçok nedenle ders verdiği için de ders alınmalıdır. Bundan bir sonuç çıkarılmalıdır. (Prof. Tankut Öktem-Temmuz 2007)