Ay, yörüngesi esnasında Güneş'in ortasına elbette mükemmel bir şekilde merkezlenmemiş. Fakat etrafında tam bir halka oluşmuş durumda. Bu şekilde "tam halkalı'' bir güneş tutulması meydana geliyor.
Ay, Güneş'in tamamını kapatacak kadar büyük bir açısal boyuta sahip olmadığından halkalı tutulmada dünyadan görünen budur. ''Dünyadan görünen'' derken, 5 Ekim 2005'te bu tutulmaya yalnızca Portekiz , İspanya ve Afrika'dan geçen dar bir yolda tanık olunabildi.
Tam tutulma, parçalı tutulma ve halkalı tutulma olmak üzere, üç tür Güneş tutulması var. Halkalı Güneş Tutulması, Ay'ın Dünya'dan en uzak noktadayken Güneş ile Dünya arasından geçmesiyle gerçekleşiyor. Yani Ay, Dünya'ya normalden daha uzak, Güneş'e normalden daha yakın konumda. Ve elbette Güneş'ten daha küçük görünümde. Onu tamamen örtemediğinden gökyüzünde ateş çemberi benzeri bir görüntü oluşuyor.
Yılın ilk tutulması 8 Nisan 2024'te ''Tam Güneş Tutulması'' olarak gerçekleşmiş, ülkemizden izlenememişti. Bugün, yani 2 Ekim 2024'te saat 21.49 itibarıyla gerçekleşecek ve 7 dakika sürecek olan bir ''Halkalı Tutulma'' bekleniyor. Bu kez yalnızca Pasifik, Atlas Okyanusu, Arjantin, Şili ve Güney Amerika'dan izlenebilecek.
Dünya ve Ay, Güneş'in etrafında sabit bir yörüngede dans ediyor. Ay'ın evreleri Dünya'nın Güneş etrafında dönmesinden ve Ay'ın Dünya etrafında dönmesinden kaynaklanıyor. Ay yörüngesinde dönerken, aydınlanan tarafının farklı kısımları Dünya'dan görülebiliyor ve Ay'ın şekil değiştirdiği yanılsamasını yaratıyor.
Ay, Dünya'nın yörüngesinde dönerken ve her iki gök cismi de Güneş'in etrafında yolculuk ederken, kozmostaki şu büyüleyici dansa bakar mısınız?💫💫💫
Güneş tutulması; Ay'ın yörünge hareketi sırasında Dünya ile Güneş arasına girdiğinde Güneş'i ya kısmen ya da tamamen örtmesi sonucunda gözlemleniyor.
* * *
Ay'ın dünyadan hiç görünmeyen arka kısmı
NASA tarafından yayınlanmış olan, dünyadan nadiren gözlemlenen ve genelde ''Ay'ın karanlık yüzü'' diye yorumlanan Ay'ın uzak (arka) kısmındaki büyüleyici görüntüler.
Ay'ın çoğu zaman yanlışlıkla ''karanlık taraf'' olarak adlandırılan bu uzak kısmı gizemli bir havayla örtülü ve büyük ölçüde keşfedilmemiş olarak kaldı. Dolayısıyla Ay, hep aynı tarafının sürekli dünyaya bakıp diğer tarafın saklı kaldığı ve bu düzenin sonsuza kadar gizli kaldığı konuma kilitlenmiş durumda.
👆👆
Özellikle pandemi döneminde ''Göğe Bakalım'' etiketiyle Ay'ın görüntüleriyle fazlasıyla haşır neşirdim. O dönem merak içinde yazdığım yazılardan biri olan YARIM AY'I GÖZLERKEN GELEN KEŞİF ile örtüşen konu tam olarak buydu.