09/01/2022

Yarım Ay'ı Gözlerken Gelen Keşif

Bugün saat 18.45'ten itibaren gözlem altına aldığım Yarım Ay ile ilgili, daha doğrusu Ay ile ilgili daha önceden bilmediğim bir özellik keşfettim. Fotoğrafları sırayla incelediğinizde bakalım siz de fark edecek misiniz?

18.45

21.06
22.50

*   *   *

EK

10 Ocak 2022

Dün akşam hava henüz tam kararmamışken ve bulutluyken gökyüzünde Ay'ı farkedip saat 18.45'te ilk fotoğrafı çektim. Çünkü meteoroloji raporuna göre gece yağmurlu geçecekti. Fakat yağmur gece boyunca hiç yağmadı. Ay bulutların içine nadiren girdi, çok kısa süre sonra geri çıktı. Bütün gece gökyüzündeydi. 

Şimdi beni balkondayken düşünün. Kollarımı gergin vaziyette yanlara açmış ve olabildiğince yukarıya kaldırmış vaziyette. Gökyüzünün epeyce büyük bir parçasını kucaklıyor görünümde. 

 Ay'ı ilk gördüğümde sol kolumun gösterdiği yerde ve oldukça yukarıdaydı. Her zamankinden küçük görünüyordu, fakat netti. O ilk fotoğraf net çıktı o yüzden. Ancak küçük çıkmıştı haliyle. Fotoğraftaki görünümünü birazcık ben büyüttüm. 

Fazla uzatmayayım. Fotoğrafları çektiğim saatleri yazdım. İlk fotoğrafla üçüncüsü arasında yaklaşık 4 saat kadar zaman farkı var. Bakın ne kadar çok dönmüş. Dik duran bir dilim görüntüsündeyken sağa doğru iyice yan yatmış. En son baktığımda saat 24.00 dolaylarıydı. Balkonda açtığımı farz ettiğimiz kollarımdan sağ taraftakinin gösterdiği yerdeydi. Özetle; tam bizim evin üzerinden ve sol taraftan kocaman bir dairenin parçasını çizerek sağ tarafa, üstelik epeyce aşağılara inerek ve tabii büyüyerek ilerlemişti. 

Net olarak bildiklerim şunlardı:
 - Ay kendi etrafında dönüyor.
 - Ay, Dünya'nın etrafında dönüyor. 
 - Ay, Güneş'in etrafında dönüyor.  

En heyecanlı yerdeyiz şimdi. Ay sağa doğru dönerek ilerliyor yazmıştım az önce. Yani saat yönünde. Nette bir araştırayım dedim. Tam tersi bir bilgiyle karşılaştım. Ay saat istikametinin tersi yönde dönüyormuş. Biraz düşününce anladım ki saat istikametinin tersinde dönüyor ama bu bize oradan tam tersi, yani saat yönü olarak görünüyor. 

''Ay, Dünya'nın etrafında saat yönünün tersi yönünde dolanır ve bu hareketini 27 gün 8 saatte tamamlar. Ay'ın kendi ekseni etrafında dönme süresi, Dünya'nın etrafında dolanma süresine eşittir. Bu nedenle Dünya'dan bakıldığında Ay'ın hep aynı yüzü görülür.''

Son cümleye bakar mısınız? Hep bunu düşünmüştüm aslında. Ay da dünyamız gibi bir küre özünde. Fakat zaman zaman aşağıya yukarıya yerleri değişse de Ay'ın üzerindeki şekiller (kraterler) neden hep aynı? Arka tarafındaki şekilleri neden hiç görmüyoruz? Yoksa Ay'ın arkası da mı tıpkı ön yüzü gibi? benzeri deli sorular vardı kafamda. İşte hepsinin yanıtını dün gece itibarıyla öğrendim:) 

 Nasıl ama? Sizce de müthiş değil mi?

Bakınız, Ay'ın hiç görmediğimiz arka yüzü. Bizim dünyadan gördüğümüz sadece ön yüzü.
Dünya'dan 1,6 milyon km uzaklıktaki Deep Space İklim Gözlemevi tarafından Dünya Polikromatik Görüntüleme Kamerası ile elde edilen bu görüntü NASA'ya ait. Amerika saatiyle 15.50 - 20.45 saatleri arasında Ay, Pasifik Okyanusu üzerinden geçerken.  
Özet olarak bu görüntü, 1,6 milyon km uzaklıktaki bir kamera ve Güneş'in Ay'ın karanlık yüzeyine vurmasıyla; Ay, Dünya etrafındaki yörüngesinden paralel olarak geçerken elde edilebilmiş.
😮😮😲😲😮

Veee...
 👇

*   *   *

EK: 
18 Ocak 2022 gecesi ortaya çıkan muhteşem Dolunay 
🌕😍😍

Bulutlu bir gecede şavkı gökyüzünü aydınlatan Ay nihayet 18 Ocak Salı gecesi saat 01.49 gibi görünmeye başladı ve fotoğraf verdi. 👌👌 Göremeyeceğimi sanmıştım. Ancak 9 gün sonra yörüngesi epeyce değişmiş. Bu kez soldan sağa doğru ilerleme yoktu. Bulunduğum noktanın arka tarafından öne doğru geliyordu. Balkondan görmeye başlamam saat 01.45 'te gerçekleşti. Dikkat ederseniz kraterlerin yerleri tamamen değişik. Yarım Ay ile kıyasladığımızda alttan üste doğru bir dönme mevcut. 

Dolunay ara ara bulutlara girse de epeyce göründü, epeyce aydınlattı gökyüzünü.
👏👏🌕




33 yorum:

  1. Farkedemedim ben, bak merak da ettim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ben de hiç farketmemişim. Dün geceki gözlemimde farkettim ve çok şaşırdım.

      Sil
  2. Dönmesini mi diyorsun?

    Bu sene deniz kıyısında kamptayken yıldızlar denize kadar iniyorlardı. Metos takım yıldızları bulmaya çalıştı. Gece ilerledikçe hepsinin yeri değişti kutup yıldızı hariç. Öyle tuhaftı ki, kutup yıldızı hep aynı yerde derken benim kafamda her gün aynı yerde çıktığı gibi bir fikir oluşmuş, hiç gece boyunca bütün yıldızlar dönerken onun sabit kaldığını düşünmemişim. Çok şaşırdım. Bu yaşta şaşırmak da öyle güzel ki, mutlu oldum :D

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet, dönmesiyle yakından ilgili bir durum ama sonuç ŞOK! Biraz sonra bugünün tarihiyle yazıya ek yapıp açıklayacağım.
      Metoş'a tebrikler. Yıldızların yerleri değişiyor gerçekten. Onlar da bazen çok yukarılarda ve küçücük görünürken bazen yeryüzüne daha yakın oluyorlar. 17 Ağustos depremi gecesi yıldızlar elle tutulacak kadar yere yakındılar mesela. Hiç unutmuyorum.
      Kutup Yıldızı'na hiç dikkat etmemişim ben de. İyi oldu söylediğin:) Bu yaşta şaşırmak gerçekten çok güzel. Akşam beni görecektin sen. Kalbim heyecandan küt küt:))

      Sil
  3. Ben de görüntünün sabit kaldığını ama kendisinin çember gibi döndüğünü düşündüm.:)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çember gibi döndüğü doğru. Çemberle birlikte görüntü de dönüyor ama dikkat ederseniz:) Biraz daha düşünün lütfen. Şahane beyin fırtınası bence:)

      Sil
  4. Karpuz dilimleri hep aynı gibi duruyor,eşitler, hiç birinde torpil geçilmemiş :) renk tonlarında oluşan fark fotoğrafla alakalıdır belki , bilemiyorum :) bildim mi örtmenim :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Karpuz dilimi ilk fotoğrafta bariz biçimde küçüktü. Son fotoğraftakinin 4'te 3'ü kadar. Üç fotoğraf kıyaslanacak diye onu biraz büyüttüm. Bugün eklediğim yazıda açıkladım. Renk tonları farklı, evet. Çekildikleri saatle alakalı. 1. fotoğrafta gökyüzü lacivertti, hatta yer yer mavilikler vardı. Çevresi zumlarken kararıyor, kendisi daha açık renk çıkıyor öyle zamanlarda.
      Karpuz dilimlerinin büyüklükleri hep aynı değil, bilemedin. Ama renk tonları farklı, bildin. Otur çocuğum. 10 üzerinden 5:)))

      Sil
  5. Gördüğüm diğer şey dünyanın sizin bulunduğunuz noktasıyla yakınlaştığıydı ki bir sanma mı bu ben için, ondan emin değildim; onun dışında zorladım başkaca bir şey bulamamıştım, yine bulamadım:)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sizin bulunduğunuz noktayla burası arasındaki mesafe az değil aslında. Ancak, Dünya yüzeyiyle kıyaslandığında o mesafe Ay'ın bize sizden daha fazla yakınlaşmasını çok bariz etkilemez bence. Onun dışında ben de bulamazdım. Kimin aklına gelir zaten. Google'a sorunca öğrendim:)

      Sil
  6. Dönüyor? Başka ne oluyor? Şu senin sayfaya gelip de bir şey öğrenmeden döndüğüm yok. Seviyorum çok :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Dünya dönüyor,
      Sen ne dersen de,
      Yıllar geçiyor, farketmesen de

      :))
      Teşekkür ederim. Yeryüzü bitti de gökyüzü kaldı Evrencim. Ben de senin sözcüklerle raks halindeki duygusal kalemini çok seviyorum :)

      Sil
  7. Nasıl yani saat yönünde dönmüyor, ne münasebetle:) göz aslında ters görür ama beyin o sinyalleri düzenleyip görüntüyü düz hale getirir.Şu halde nasıl bir görüntü ve hile var ki biz saat yönünde dönüyor görüyoruz? Bakmak lazım bi :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Öğrendiğimdeki ilk saniyelerimi gördüm sende.
      ''Höhh'' dedim. ''Nasıl yani?''
      Sağlamasını yaptım ve ikna oldum. Şöyle bak, sen de yap:
      Karşına birini al. İşaret parmağınla saatin tersi yönünde ve hareket halinde daire çiz sürekli. Başka bir deyişle saniye çubuğunun daha hızlısını ters yönde taklit et.
      Karşındaki insan çizmekte olduğun o hareketli daireyi saat yönünde dönüyor görecektir. Ama bunu ayna karşısında kendini seyrederek yapma. O zaman yine aynı yönü görürsün:)
      HİLE yok özetle. Ay oradan öyle dönüyor, biz buradan böyle görüyoruz:)

      Sil
    2. Bu halde, karşıdan bakma ike alakalı ise bizim duvarda ki saatlerde ay ile aynı istikamette dönüyor yani saat yönünde dediğimiz halin tersine:)

      Sil
    3. Epeyce düşündükten sonra o alâkayı ben kurdum canım ya:) Herhangi bir yerde bu şekilde açıklanıyor mu araştırmadım daha.
      Duvar saati güzel örnek. Evet, düşünürsen saatin mekanizması içeriden o şekilde (saat istikameti tersi) ayarlanmak zorunda. Hatta saatin şeffaf olduğunu varsayalım. Arka tarafını çevirip asarsak elbette ki ters yönde dönecektir (akrep, yelkovan ve saniye çubuğu).
      Yalnız bunları düşünmek bizim için müthiş beyin jimnastiği:)

      Sil
  8. Pink Floydu'un albümünee neden Dark Side of the Moon adını verdiğini de anlamış oldum, şimdi
    Çenebaz

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhaba çenebaz. Evet, tam da yazıda işaret edilen Ay'ın hiç görmediğimiz karanlık tarafı şarkının ismi olmuş.
      Bizim deyimlerimizde ve şarkılarımızda da bahsediliyor ama ben onu hep Ay'ın evrelerindeki karanlık kısım zannediyordum. İlk Hilal incecik hani, kalan o büyük karanlık kısım mesela:)

      Cem KARACA
      Ay Karanlık 👇

      ....
      Dönerim dönerim çıkmaz.
      En leylim gecede ölesim tutmuş,
      Etme gel,
      Ay karanlık...''

      Ahmed ARİF

      Sil
  9. Merhabalar.
    Sizin gözlemlediğiniz dönme olayını hiç fark etmedim. Sizin fotoğraf makinesinin zoom olayı gerçekten çok güzel ve harika. Siz ayın bu fotoğraflarını çekerken hep aynı konum ve açıdan mı çektiniz? Çektiğiniz resimlere göre bir dönme olayı var.

    İlk günlerde, bir gün önce ayı gördüğün yer ile bir sonraki gördüğün yer arasında bayağı bir mesafe oluyor.

    Ayın evreleri ve gökyüzü hareketlerini inceleyerek tespit ettiğiniz görüntü ve bilgileri bizlerle paylaşmanızdan çok memnunum. Bir de ilk hilali yani yeni ayın ilk gününü bir görebilsek ve resimleyebilsek çok mutlu olacağım.

    Emeğinize ve yüreğinize sağlıklar dilerim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhaba Recep Bey,
      Dikkatlice takip ederseniz Ay'ın dönerek ilerlediğini siz de göreceksiniz bence. Aralarda 2 saat kadar zaman dilimi olmasına dikkat edin. D harfine benzeyen Yarım Ay'ın dikey durumdan yataya geçtiği belli olur mutlaka. C harfine benzeyen Hilal için de geçerli. C ayaktayken sırtı yere gelecektir. Kraterlerin görünmesi şart değil. Siz de takip edebilirsiniz. Evet, ben fotoğrafları hep aynı konum ve açıdan çektim. Çünkü hep gözümün önündeydi. Sadece sol taraftayken soldan başlamak suretiyle tabii:)
      Evet, dün akşamki Ay çok hızlı ilerledi bence de. Hilal'den Yarım Ay'a geçişte yer değişikliği çok bariz. Başlangıç ve bitiş arasındaki mesafe de epeyce uzak kalıyor.

      Ay'la ilgili görüntü bilgileri ilgiyle takip etmenizden çok mutlu oldum. Çok teşekkür ederim. Evet, bence de öyle. İlk Hilal'i bir görebilsem ve fotoğraflayabilsem, sevinçten çıldırırım herhalde.
      Tekrar teşekkür ederim. Selamlar, saygılar.

      Sil
    2. Merhabalar.
      Ay ile ilgili tüm paylaşımlarınızı sabırsızlıkla ve merakla bekleyip takip edeceğim. Çünkü ayın her türlü davranışı benim de ilgi alanımdadır. Bir de deniz kıyısında ve yüksekçe bir katta ikamet ediyor olsaydım, tabi bir de çok güzel ve hassas bir teleskopum da olmalıydı, işte o zaman değmeyin ay keyfine...
      Tekrar bu güzel ay paylaşımlarınız için teşekkür eder, elinize, emeğinize ve yüreğinize sağlıklar dilerim.

      Sil
  10. İlk başta birşey anlamadım:))) Halen anlayabildim mi onu da bilmiyorum ama aynı yüzünü görme sebebimiz sanki zamandan kaynaklı.. Yani istediği yöne dönebilir ama dönüş zamanları burada önemli ve eşit zaman söz konusu ise sanki bu doğal:) Ama şu an eğer anlayabildiysem doğal:))

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bence tam olarak anlamışsınız gibi. Ayın bir de hiç görmediğimiz arka tarafı var. O yüzü hiç kimse görmemiş. Bunun nedeni de Ay'ın dünya etrafında dönerken kendi etrafında da dönerek ilerlemesi ve bunun eşzamanlı gerçekleşmesi. Aynı yüzün hep Dünya'ya bakar şekilde rastlaması.

      Biraz daha araştırdım bugün ve o yüzün 1957'deydi galiba, bir uzay aracıyla resmini çekmişler. Hiç beğenmedim arka tarafı. Ön yüz daha güzel:))

      Sil
    2. 1959 yılında; üstünde sadece fotoğraf makinesi, radyo ünitesi, bataryası ve jiroskobu olan Luna 3 isimli Sovyetler Birliği (bugünkü Rusya) uzay aracı ilk kez Ay'ın arka tarafını görüntülemiş.

      Sil
    3. Bende cevabınızı okuduktan sonra baktım:) Gerçekten karanlık ve biraz çirkin:)

      Sil
  11. Merhabalar Zeugma.
    Sovyetler Birliği, görüntülediği ayın arka yüzü fotoğraflarını paylaşmış mıdır ki?
    İnternette hiç böyle bir arama başvurum olmadı ama, yorumdan sonra arayacağım belki bulabilirim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhaba Recep Bey,
      https://apod.nasa.gov/apod/image/1404/farside_lro1600.jpg
      https://www.youtube.com/watch?v=izyp83QT3KA
      Luna 3'ün görüntülediği fotoğraf var elbette nette. Siz bradakine bakın. Birinci link Ay'ın görünmeyen yüzüne ait NASA tarafından çekilmiş yüksek çözünürlüklü bir fotoğraf. Üzerine tıklarsanız daha çok büyüyor.
      İkinci link ''Ay'ın Neden Hep Aynı Yüzünü Görüyoruz?'' başlıklı bir video. Uygulamalı anlatılıyor. Dün rastladım ben de. Umarım ilginizi çeker. Blogda kopya yasağı var yalnız. Kolaylık olsun diye bu yorumu aynen sizin blogunuza da kopyalayayım.

      Sil
  12. Gezegenimiz ne muhteşem değil mi Zeugmacığım! Dünya, güneş etrafında bir yörüngede, ay ise dünya etrafında bir yörüngede durmaksızın dolanıyor..İlkokul öğretmenimiz ayın ve güneşin hareketlerini; gece ile gündüzü, bir elinde portakal bir elinde mum ışığı ile anlatmıştı yazını okuyunca bir an o deneyi anımsadım.

    Gözlemlenebilir Evren'de 100 milyardan fazla galaksi olduğu sanılmakta imiş düşünsene :) Hareket halinde bitimsiz bir devinim içinde hepsi ve bizler de nokta bile değiliz işte :)) bir ara ben de merak sarmıştım gökyüzünde olup bitenlere... Güneş de çok güzel, yaydığı ışığıyla, enerjisiyle! Ancak ayın değişen çehresi çok daha ilgi çekici!. Hilal, yarım ay, dolunay...Fotoğraf çekimin de, ayrıntıdaki keşfin de çok güzel. Teşekkür ederim Zeugmacığım. Bloglar iyi ki var şu sıkıcı gündemden uzaklaşmanın en güzel yolu. Sevgilerimle...şimdiden güzel bir hafta sonu dilerim. 🥰💝

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Gerçekten çok muhteşem Esinciğim. Kusursuz bir işleyiş düzeni var. Hani derler ya, yörüngelerde 1 mm sapma olsa her şey birbirine girer, kıyametler kopar. İnsanoğlunun evreni olabildiğince çözmeye çalışması, geçmişi ve geleceği hakkında veriler elde etmeye çalışması boşuna değil. İlkokulda ve ortaokul fen bilgisi derslerinden ben de hatırlıyorum ufak tefek bilgiler. Yalnız kimse de demedi ki; Ay'ın bir de görünmeyen yüzü var, bizler onu hiç görmedik ve göremeyeceğiz. İlginç.

      Evet, ''gözlemlenebilir'' evrende değil mi? Ötesi de var bunun. Kendimizin de toz zerresinden bile daha küçük halde dahil olduğumuz ve hayal edebileceğimizden çok çok daha büyük bir düzen bu. Düşünmeye, gözlemlemeye, araştırmaya başladı mı durduramıyor insan kendini. Ay'ın Dünya'dan kopmadığı kanıtlanmış. Ay Dünya'nın uydusu ama nereden geldiği halen muamma. Dünya, Ay'ı yörüngesinde zerre sapma olmadan çekim alanına nasıl almış o zaman? İki ayrı gök cismi olarak çarpışmış olabilirler mi? Milyarlarca yıl önce Güneş'ten kopmuş bir parça olabilir mi?

      Velhasıl, sorular hiç bitmiyor Esinciğim. Merak duygusu azalacağına daha da büyüyor. Pandemiydi, tam kapanmaydı derken balkonlarda yaşadık epeyce, malum. İşte bu arada gökyüzüne bakarken oldu bana olanlar:)) Düz dünyacılara inat:))
      Sıkıcı gündemden uzaklaşmanın, kafayı temizlemenin, ruhen ve bedenen sağlıklı kalmanın en iyi yollarından biri gündem dışı bir meşguliyet bulmak kesinlikle. Bloglar ise elimiz ayağımız. Asıl ben teşekkür ederim değerli ziyaretine. Mutlu, huzurlu bir hafta sonu diliyorum ben de sana. Sevgilerimle...💐💐💖

      Sil
  13. Hiç aya ya da uzaya karşı ilgim yoktu nedense yazınız baya ilgi çekici oldu.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhaba, hoş geldiniz. Pandemi başladığında her gece karşımda duran Ay'a kayıtsız kalamadım, merakım artarak büyüdü diyeyim:) İlginiz ve ziyaretiniz için teşekkür ederim.

      Sil
  14. Ay fotoğraflarını hep sevmişimdir :) ilk bakışta bir şey anlamadım ,demek ay saatin tersi yönünde dönüyor ve bize hep aynı yüzünü gösteriyormuş..Bu çok ilginç gerçekten :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ben de çok sevmişimdir. Ay bu gece Dolunay halinde ama yörüngesi değişmiş, göremiyorum maalesef. Evin arka taraflarında belli. Çünkü arka odaların pencerelerinden gökyüzünün bir kısmı oldukça aydınlık ve ışıklı. Ara ara gidip bakıyorum. Yok, görünmüyor:(
      İlk bakışta ne mümkün anlamak. Haklısınız tabii. Ben yaklaşık 2 yıldır Ay'la haşır neşirim. Yeni uyandım:)) Google'a sordum, güzelce anlattı sağ olsun:)

      Sil