Bu muhteşem çiçekleri hayatımda ilk kez Green Park'ta gördüm. Sağ taraftakine de Durham'daki ormanda rastlamıştım. Yeşilliklerin arasına ne çok yakışıyorlar bilseniz.
Şöyle bahçeli, müstakil bir evin çimleri arasında kim bilir ne harika dururlar...
Google görsel, adını ve özelliklerini öğrenmek için bu kez biraz fazla uğraştırdı beni. Her seferinde ''flowers'' deyip bıraktı. Azmin elinden bir şey kurtulmaz. Benzer bir çiçekle saksılarda ya da bahçelerde süs bitkisi olarak yetiştirilen iki ya da çok yıllık bitkilerin ortak adı olan Çançiçeğigiller (Campanulaceae) familyasından bir tür olduğu bilgisine ulaştım sonunda. Türün adı çiçeklerin çan biçiminde oluşundan kaynaklı. Campanula Latincede küçük çan anlamında. Fotoğraftaki türün İngilizce adı ''Pink Canterbury Bells'' (Canterbury İngiltere'nin güney doğusunda bir yerleşim birimi).
Ertesi yıl rozetin ortasından üzerine tomurcuklar sıralanmış kalın bir sap uzuyor. 5 yapraklı çanak yapraklardan oluşan pembe, mor, kırmızı, sarı veya beyaz renkli ve borazana benzeyen çiçeklerin ağızları açık ve aşağıdan başlayarak açıyorlar. İç kısımlar pek çoğunda beyaz çerçeveli bordo beneklerle kaplı ve meyvesi olan kapsül, bol miktarda tohum içeriyor.
Şimdi sıkı durun!
Yüksük otu tıpta oldukça önemli bir bitki. Çünkü kalp ilaçlarında kullanılan 'digitalin' adlı madde bu bitkinin özünden elde ediliyor. Nabız atışını azaltma ve kan dolaşımını yavaşlatma özelliği var. O nedenle, bilinçsiz kullanımı zehirlenmelere hatta ölümlere neden olabiliyor. Ne kadar şaşırtıcı, değil mi?
Çan çiçekleri güneşi sevdiği için genellikle yeşil çimlerin orta kısımlarında ve köşelerde ayrılan bölümlere ekiliyormuş.
Güneş almayan duvar kenarlarında gelişemiyor. Kumlu, killi ve gübreli bahçe toprağı seviyor. En güzeli de balkon ve pencereleri süslemek için saksıya dikilebilmesi.
Yeryüzünde 300'e yakın türü ve pek çok alt türü olan çan çiçekleri, Kuzey Yarımküre'nin ılıman bölgelerinden yayılmış.
Çeşitlilik en fazla Akdeniz ve Kafkasya'da. Dağlık yüksek bölgelerde 5 cm den küçük bodur formda iken, ılıman bölgelerin ormanlık ve çayırlık alanlarında 2 metreye ulaşabiliyor. Bazı türlerin birtakım larvaların besin kaynağı olması şaşırtıcı. Nitekim ilk fotoya tıklarsanız soldaki görselde de bir karınca mevcut.
Bu bilgilerden haberim olmadığı gibi, aşağıda kolaj haline getirdiğim çan çiçeklerinin hiçbirini görmemiştim. Ne kadar güzeller. Renkler ve biçimler müthiş. Bazıları katmerli üstelik. Bu çiçeklerle bahçeler ve balkonlar cennete dönüşür. Netteki bahçeleri, balkonları bir görseniz! Sanırım ben de en kısa zamanda, yani önümüzdeki yaz bu işe el atacağım.
Alt Görseller: Pinterest-Flickr