07/11/2023

Dünyamız Evrende Bir Toz Tanesi

İnsanlık, akıl almaz derecede büyük bir evrende çok küçük bir yer kaplıyor. Düşünün, ışık hızında (saatte 671 milyon mil) seyahat edecek olsaydık Samanyolu'nu geçmemiz 100.000 yılımızı alacak; ama yine de çok ileri gitmiş olmayacaktık. Son tahminlere göre Samanyolu, gözlemlenebilir evrendeki 2 trilyon galaksiden sadece bir tanesidir ve uzayda en az 90 milyar ışık yıllık bir alanı kaplamaktadır. 

İşte bu yüzden dünyamızın tek bir kum tanesi boyutunda küçüldüğünü ve bu kum tanesinin Sahra Çölü'nün tamamı kadar bir alanda yer aldığını düşünseniz dahi uzayda ne kadar küçük bir yer işgal ettiğini hayal etmeniz mümkün değil. 

Birçoğumuz evrende gördüğü veya duyduğu her şeyi kendi Samanyolu gözlemlerinden öğrenir. Başka bir deyişle; adlarını bildiğiniz yıldız, bulutsu ve gezegenlerin Samanyolu galaksimizde bulunma olasılığı çok yüksektir. Oysa evren 2 trilyon galaksi, yüz milyarlarca yıldız, trilyonlarca gezegen ve çok daha fazlasıyla dolu.

Carl Sagan'ın fikri olan ikonik ''Soluk Mavi Nokta'' fotoğrafı
Dünya Dışı Akıllı Varlık Araştırması'nın (SETI) ilerlemesinde büyük katkıları olan, popüler bilim kitapları ve yazımında yer alıp sunduğu ödüllü televizyon belgesi Cosmos ile dünya çapında tanınan Cornell Üniversitesi astronomi profesörü Carl Sagan, NASA tarafından uzay araştırmaları için gönderilen Voyager 1'in 33 yıl önce, 14 Şubat 1990'da uzak kenara doğru hızla giderken 3,7 milyar mil uzaklıktan çekilen 'Soluk Mavi Nokta' fotoğrafını tartışırken bu konuyu canlı bir şekilde ortaya koydu. Ona göre gezegenimiz, ''Güneş ışınında asılı duran bir toz zerresinden'' başka bir şey değildi. (Güneş ışınının içindeki o belli belirsiz mavi noktayı görebiliyor musunuz?)

Buyurun, Carl Sagan'ın kelimeleriyle ''Soluk Mavi Nokta'' fotoğrafının olağanüstü etkileyici anlatımı 😔

''Şu noktaya tekrar bakın. Orası burasıdır, evimizdir. Bu biziz. Sevdiğiniz, tanıdığınız, adını duyduğunuz herkes, var olan her insan hayatını burada yaşadı. Türümüzün tarihindeki bütün sevinçlerimiz ve acılarımız, kendisinden emin olunan binlerce inanç, ideoloji ve ekonomik doktrin, her avcı ve toplayıcı, her kahraman ve korkak, medeniyetin her yaratıcısı ve yok edicisi, her kral ve köylü, her âşık genç çift, her anne ve baba, umutları olan her çocuk, her mucit ve kâşif, her ahlâk öğretmeni, yozlaşmış her politikacı, her "süperstar", her "yüce önder", her aziz ve her günâhkar işte orada yaşadı. Bir güneş ışınında asılı duran o toz zerreciğinde. 

Dünya, geniş bir kozmik arenada çok küçük bir sahnedir. Şan ve zafer içindeki tüm general ve imparatorları, o noktanın küçük bir kısmının anlık efendisi olabilmeleri için döktükleri kan nehirlerini düşünün. Bu pikselin bir köşesinde yaşayanların, başka bir köşenin kendilerinden zar zor ayırt edilen sakinlerine yaptıkları bitmek bilmeyen zulmü, yanlış anlaşılmaların sıklığını, birbirlerini öldürmeye ne kadar hevesli olduklarını, nefretlerinin ne kadar hararetli olduğunu! 

Duruşlarımız, hayal ettiğimiz kişisel önem, evrende ayrıcalıklı bir konuma sahip olduğumuz yanılgısı, bu soluk ışık noktası tarafından sorgulanıyor. Gezegenimiz, etrafını saran büyük kozmik karanlıkta yalnız bir noktadır. Bu bilinmezliğin içinde, tüm bu enginliğin içinde bizi kendimizden kurtaracak yardımın başka bir yerden geleceğine dair hiçbir ipucu yok.

Dünya şu ana kadar yaşam barındırdığı bilinen tek yer. En azından yakın gelecekte türümüzün göç edebileceği başka hiçbir yer yok. Ziyaret etmek icin evet, yerleşmek için henüz yok. Beğenin ya da beğenmeyin, şu an için Dünya bizim duruşumuzu sergileyeceğimiz yer. 

Bu soluk ışık noktası, bütün o kasılmalarımıza, kendi kendimize atfettiğimiz öneme ve evrende öncelikli bir konuma sahip olduğumuz yolundaki yanlış inancımıza meydan okuyor. Gezegenimiz, çevremizi saran o büyük evrensel karanlığın içerisinde yalnız başına duran bir toz zerreciğidir. 

Astronominin alçakgönüllü ve karakter geliştirici bir deneyim olduğu söylenir. Belki de insanoğlunun kibrinin ne kadar aptalca olduğunu küçük dünyamızın bu uzak görüntüsünden daha iyi gösteren bir örnek yoktur. Bana göre bu, birbirimize daha iyi davranma ve şimdiye kadar bildiğimiz tek yuva olan soluk mavi noktayı koruma ve değer verme sorumluluğumuzun altını çiziyor.'' 
Carl Sagan, Soluk Mavi Nokta, 1994

''Soluk Mavi Nokta görüntüsü, Dünyamızı hem nefes kesici derecede güzel hem de kırılgan gösteriyor ve bizi evimize dikkat etmeye teşvik ediyor. İnanılmaz bir zamanda yaşıyoruz. İlk kez diğer yıldızların etrafında dönen dünyaları tespit edebilecek teknik araçlara sahibiz. Bunlardan biri yaşamı barındıran başka bir soluk mavi nokta olabilir mi? Carl Sagan Enstitüsü'nde bunu bulmaya çalışıyoruz.'' 
Lisa Kaltenegger-Cornell Carl Sagan Enstitüsü Müdürü ve Astronomi Doçenti


''Look again at that dot. That's here. That's home. That's us. On it everyone you love, everyone you know, everyone you ever heard of, every human being who ever was, lived out their lives. The aggregate of our joy and suffering, thousands of confident religions, ideologies, and economic doctrines, every hunter and forager, every hero and coward, every creator and destroyer of civilization, every king and peasant, every young couple in love, every mother and father, hopeful child, inventor and explorer, every teacher of morals, every corrupt politician, every "superstar," every "supreme leader," every saint and sinner in the history of our species lived there -- on a mote of dust suspended in a sunbeam. 

The Earth is a very small stage in a vast cosmic arena. Think of the rivers of blood spilled by all those generals and emperors so that, in glory and triumph, they could become the momentary masters of a fraction of a dot. Think of the endless cruelties visited by the inhabitants of one corner of this pixel on the scarcely distinguishable inhabitants of some other corner, how frequent their misunderstandings, how eager they are to kill one another, how fervent their hatreds. 

Our posturings, our imagined self-importance, the delusion that we have some privileged position in the Universe, are challenged by this point of pale light. Our planet is a lonely speck in the great enveloping cosmic dark. In our obscurity, in all this vastness, there is no hint that help will come from elsewhere to save us from ourselves. 

The Earth is the only world known so far to harbor life. There is nowhere else, at least in the near future, to which our species could migrate. Visit, yes. Settle, not yet. Like it or not, for the moment the Earth is where we make our stand. 

It has been said that astronomy is a humbling and character-building experience. There is perhaps no better demonstration of the folly of human conceits than this distant image of our tiny world. To me, it underscores our responsibility to deal more kindly with one another, and to preserve and cherish the pale blue dot, the only home we've ever known.''
Carl Sagan, Pale Blue Dot, 1994 



Referanslar:
https://aeon.co/essays/just-a-recent-blip-in-the-cosmos-are-humans-insignificant
https://news.cornell.edu/stories/2020/02/iconic-pale-blue-dot-photo-carl-sagans-idea-turns-30