Çanakkale Deniz Müzesi

Buram buram tarih kokan Çanakkale'nin deniz müzesi kuruluş tarihi sanılanın aksine eski değil. Çanakkale il merkezinde Deniz ve Kara Savaşları'nın anlatımına ilişkin bir bilgilendirme kompleksine ihtiyaç duyulması nedeniyle 18 Mart 1915 Deniz Zaferinin 67.Yıl Kutlama Programı kapsamında 1982'de kurulmuş.

Çimenlik Kalesi'ndeki top koleksiyonunun dışında, gönüllülerden oluşmuş bir ekip tarafından savaş alanlarında yüzey taramaları ile komutanlık arşivleri - envanterleri taraması dışında, özel kişi ve kuruluşlarca bağışlanmış malzemelerle içeriği zenginleşmiş bir müze. Çimenlik Parkı içindeki 1927 yapımı bina müze binasına dönüştürülürken 1954 tarihli binanın birinci katı boşaltılıp Müze İdari Binası olarak düzenlenmiş.

18 Mart 1915 Deniz Zaferi kahramanı Nusrat Mayın Gemisi'nin İstanbul Tersane Komutanlığı 1/1 ölçekli tıpkı yapımı park içinde hazırlanmış özel platformuna yerleştirilerek müzenin mekansal yapılaşması tamamlanmış ve 18 Mart 1982'de Çanakkale Boğaz Komutanlığı Müzesi adı ile açılışı yapılmış.

Müzedeki sergileme 2000 yılında tekrar düzenlenerek çağdaş müzecilik kriterlerine göre kurgulanmış. Bu arada, doküman tedarikine devam ediliyor. Müzeye girişte hemen sol tarafta, 2005 yılında Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi(GSF), Seramik Bölümü Öğr.Gör. Ergün Arda ve ekibi tarafından yapılmış olan Çimenlik Kalesi Askeri Müzesi 90.Yıl Seramik Rölyef Panosu yer alıyor.

İlk görseldeki kürenin altında görülen ve kime ait olduğu yazılmayan ''Denizlere Hakim Olan Cihana Hakim Olur'' sözü
Barbaros Hayrettin Paşa menşeli. Bundan 500 yıl önce yaşamış Kaptan-ı Deryamız
sözü o zamanın şartlarına göre ''Akdeniz’e Hâkim Olan Cihana Hâkim Olur'' şeklinde sarfetmiş. Cihana hakim olmak??
Deniz Kuvvetlerinin günümüzden kaç asır geriye gidip bu sözü orada (Barışın kenti Çanakkale'de)
bir nevi slogan olarak sergilemesi şaşırttı beni açıkçası...

Alman UB-46 Denizaltısı
36,9 m. uzunluğunda, 4,4 m genişliğinde olan UB-46 denizaltısı, Almanya'nın Bremen şehrinde inşa edilmiş ve Aralık 1915 tarihinde denize indirilmiştir. Birinci Dünya Savaşında Osmanlı İmparatorluğu'nun Almanya ile birlikte savaşa katılması nedeniyle UB-46 denizaltısı İstanbul bölgesinde görevlendirilmiştir. İstanbul'a intikal seyri esnasında 2 Ekim 1916 tarihinde Ege'de 2442 grosstonluk ''Huntaral'' isimli İngiliz vapurunu torpilleyerek batırmıştır. 7 Kasım 1916'da Kırım açıklarında ''Meleni'' isimli Rus yelkenlisini batırdıktan sonra İstanbul'a dönüş emri almış ve 7 Aralık 1916'da sahilden 300 m açıkta kıç tarafından mayına çarparak batmıştır.
Denizaltı enkazı, 1993 yılında İstanbul Kemerburgaz Bölgesi Akpınar Köyü sahilinde kömür çıkarma çalışmaları sırasında bulunmuştur. bulunan enkaz, denizaltının torpido dairesi akülerin bir kısmının yer aldığı baş bölümüne ait 16m'lik bir parçadır. Enkazın diğer yarısı tüm aramalara rağmen bulunamamıştır.
This UB-46 type submarine was construced in Bremen/Germany and was put in the sea in 1915. It is 36,9 meters long and 4,4 meters wide. Due to fact that Ottoman empire and Germany were on the same side during the first world war, UB-46 was assigned its task around Istanbul area. As it was passing to Istanbul area. On 2nd october 1916, it submerged an ''Huntaral'' called 3442 grosstons weight English steamship.Through a torpedo on aegean sea, on 7th of November 1916, on the outskirts of crimea, after it submerged ''Meleni'' called Russian sailboat, it was given to order to get back to Istanbul and on 7th of december 1916 it was hit by a mine 300 meter off the shore, which hit its stern and submerged this UB-46 type submarine.
Submarine wreckage was found in 1993 in Istanbul-Kemerburgaz district on the shores of Akpınar village. During a coal exraction operation. This extracted wreckage involves partly 16 meters long torpedo room batteries on its forepart. Despite efforts, the rest of the wreckage was not found.

Çanakkale Savaşlarında boğazı geçmek isteyen itilaf denizaltılarına karşı kullanılan çelik mania ağına ait ağ demiri
(Steel net anchor used to prevent the allied submarines from passing through the strait during the first world war)

Çanakkale Savaşlarında itilaf donanmasına ait gemiler tarafından, Uğurlu/Gökçeada limanında bulundukları süre zarfında yatak demiri olarak kullanılan admiralty tipi demir. İstanbul Üniversitesi Gökçeada Deniz Araştırma Birimi
tarafından komutanlık envanterine kazandırılmış.
(Admiralty anchor used in Ugurlu/Gökceada harbours by the allied fleet during Dardanelles Campaign
optained by İstanbul University Maritime research unit.)

Namlu ve taşıma arabası, 18.yüzyıl Avrupa yapımı ağızdan dolma demir kaval top,
1940 Amerikan yapımı denizaltı torpidosu (Çap 53 cm)

Çanakkale muharebelerinde kullanılan toplar, top kürsüleri ve mayınlar...
Büyük emekler sarfedilerek cephe gerilerinden tabyalara nakledilmişler.

Ve müzenin gözdesi; Birinci Dünya Savaşı'nda Çanakkale Boğazı'nı düşman gemilerine
geçilmez kılan Nusrat Mayın Gemisi
Restore edilmiş olan aslı Tarsus'ta. Çanakkale Deniz Müzesi'nde ziyarete açık olan; aslına uygun inşa edilmiş replikası...