Yapı, 1313 (Miladi 1895-96) yılında inşa edilmiş.
Kitabesine göre Sultan Abdülhamid'in özel emirleriyle Çanakkale Mutasarrıfı Cemil Paşa tarafından yaptırılmıştır. Halk arasında yaygın bir söylence olarak Çanakkale'de İtalyan Fahri Konsolosu ve tüccar olan Emilio Vitalis'in vasiyeti üzerine, kente su getirilmesi için bıraktığı paranın artan kısmı ile inşa edildiği bilinse de bununla ilgili herhangi bir belge bulunmamaktadır.
Yığma teknikle inşa edilen kulenin dış cephesi kırmızı kesme taş kaplıdır. Yapı yükseldikçe daralan kare planlı kule 5 kattan oluşmakta, yapının zaman içinde değişikliğe uğradığı kimi belgelerden ve yapıdaki izlerden anlaşılmaktadır. Servet-i Fünun Dergisinin Rumi 4 Kanun-ı Sani 1311 (Miladi 16 Ocak 1896) tarihli 253.sayısında yer alan saat kulesi resimlerinden yapının 4 katlı inşa edildiği ve saatin 3.katta yer aldığı görülmektedir. Daha sonra en üste ilave kat yapılmış ve saat bir üst kata çıkarılmıştır. Yapı dış cepheden incelendiğinde, üçüncü katta saatin eski yerinin izlerinin bulunduğu görülmektedir.
Bu değişikliklerin ne zaman yapıldığı tam olarak bilinmemektedir. Çanakkale'nin eski fotoğrafları incelendiğinde zaman içinde çan köşkünde de değişikliklerin meydana geldiği gözlenmektedir. Tarihi belli olmayan bir fotoğrafta çan köşkü ince uzun ayaklı ve kubbelidir. 1920'li yıllarda çekildiği düşünülen başka bir fotoğrafta çan köşkünün çokgen gövdeli günümüzdeki hali görülmektedir. Mehmet Sadi adlı araştırmacının 1912 depremiyle ilgili hazırladığı raporda, saat kulesinin 4 katlı olarak ve çan köşkünün bulunmadığı bir fotoğrafı yer almakta ve fotoğrafın altında 'Çanakkalesinde epeyce zadelenen saat kulesi' yazmaktadır. Bu fotoğraf kemerli çan köşkünün 1912'deki depremde yıkıldığını, yerine 1920'li yıllarda günümüzdeki çan kulesinin yapıldığını düşündürmektedir.
Saat kulesinin, İl Genel Meclisi'nin 07.01.2010 tarih ve 2010/5 sayılı kararıyla Çanakkale Belediyesi'ne devredildikten sonra, Kordonboyu düzenleme Projesi ile eşzamanlı olarak yürütülen Saat Kulesi Meydanı Cephe İyileştirme Çalışmaları kapsamında restore edilmesine karar verilmiştir. Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 22.06.2010 tarih ve 4950 sayılı kararıyla restorasyonu ve konservasyonu yapılmıştır. Yapı günümüzde saat kulesi olarak işlevini sürdürmektedir. Kitabeyi Okuyan: Yard. Doç. Dr. Gülgün YAZICI / Araştırma: Doç. Dr. Ömer ÇAKIR
Eyledi reyyân mülk ü milleti
Bârek Allâh Hazret i Abdülhamid
Oldu her ferdin medar-ı rahati
Yâ ilâhî sen bağışla milleti
İştimâl etti cihâna ni'meti
Muhteşir envâr'ı şâdî ser-te-ser
Herkesin artmakta mes'udiyeti
O mekârî -pîşe hayr-endîşenin
Ola bir yıl ömrünün her saati
Bunda sâat var, rasat var nâzırâ
Çeşme var ayine var kıl dikkati
Bir de âfât-ı savâ'ikden masun
Eylemek üzere konuldu aketi
Bâ-husûs etdi Cemil Paşa gibi
Bende-i gayret-veri çok hizmeti
Hazret-i Mevlâ müyesser eylesin
Nice umrâna o âlî hasleti
Hâme-rân ol Zevkiyâ şükrânile
Eşdikânın işte budur zimmeti
Altı tenzil eyleyib tarihini
Söyle yâ hû geldi eşref saati
Sene 1313 / Ketebehu Receb Yesari
Şahlar şahının yardımının tatlı suyu
Suya doydurdu memleketi
Allah mübarek etsin Hazreti Abdülhamid
Oldu herkesin rahatlık sebebi
Ya ilahi sen bağışla milletle
Çevirdi dünyaya nimeti
Yayıldı sevinç ışığı baştan başa
Herkesin artmakta mesudiyesi
O cömertliği huy edinmiş iyilik düşünenin
Olsun bir yıl ömrünün her saati
Bunda saat var rasat var bakana
Çeşme var ayna var kıl dikkati
Bir de yıldırım afetinden
Korunmak üzere konuldu aleti
Özellikle etti Cemil Paşa gibi
Gayretli kul çok hizmeti
Hazret-i Mevlana nasip etsin
Nice saadeti o yüce ahlaklıya
Yaz Zevkiya şükran ile
Dostların işte budur mesuliyeti
Altı inirip tarihini
Söyle ya hu geldi eşref saati
(Sene 1313 / Yazan Receb Yesari)
BİLGİ KAYNAK: Çanakkale Saat Kulesi