Boğazda, İstanbul’a geçiş yapılan bir konumda olması nedeniyle kuruluşundan itibaren kısa bir sürede önemli bir yerleşim yeri ve çok kültürlü bir ticaret merkezi haline gelen Çanakkale'de Osmanlı’nın son dönemlerinde; 18. yüzyıl sonları ile 19. yüzyıl boyunca pek çok ticari ve üretim amaçlı yapı inşa edildiğini belirtmekte fayda var.
Dolayısıyla askeri ve siyasi olduğu kadar ticari yönden de önem kazanmaya başlayan kente atölyeler, gümrük ve ticaret binalarının yanı sıra, yöresel ürünlerin satıldığı çarşı ve dükkânlar da eklenmiş. Yine şehir merkezinde ticarete yönelik han ve otel benzeri yapılar inşa edilmiş, hatta aynı dönemde ''Sultan II. Abdülhamid'in 1876'da tahta çıkışının 20. yıldönümünde açılmak üzere şehir merkezinin en önemli simgesi olan saat kulesi yapılmış. Her biri Osmanlı'dan kalma...
Şimdi gelelim Çarşı Caddesi'ne. Adı üzerinde zaten. Her çarşıya çıkışımda herkes gibi ben de mutlaka bu caddeden geçerim. Her seferinde ve mutlaka aynı dükkânın tentesi üzerinde olan ya da oyun oynayan şu sarman kedilere de bayılır, fotoğraflamak isterim.
Geçen gün yine aynı şey oldu. Kedilere bakarken, oynadıkları dükkânın hemen bitişindeki tarihî binada (en altta, lambanın hemen üst kısmında TARİHİ yazıyor zaten; ama ne binası olduğu yazmıyor) gözümün aşina olduğu bir şeyin eksik olduğunu fark ettim...
Görsel:tripadvisor.com
Eksik olan şey, daha önce ilgimi fazlasıyla çektiği için araştırmak üzere fotoğrafladığım şöyle bir amblemdi.
Araştırmalarım, padişah tuğrası ya da devlet nişanı yerine geçen ''Osmanlı Devleti arması'' ya da ''Osmanlı arması'' olduğunu göstermişti. 19. yüzyılda Birleşik Krallık'tan etkilenilerek Osmanlı Devleti için hazırlanmıştı.
İşte o yoktu. Kediler olmasaydı o kalabalık caddede başımı kaldırıp sanırım ben de fark edemezdim yokluğunu. Esnaflardan birine akıbetini sordum. ''Bilmiyorum ki,'' dedi. Allah Allah? Eğer resmi yoldan alınmışsa o sokakta kim varsa bilmesi gerekirdi. Hem niçin alsınlardı ki? Bence birisi gece yarısı tırmanıp çalmış onu.
Onca yıl orayı süsledikten sonra biri ya da birileri tarafından kim bilir hangi amaçla söküldüğüne cevap bulamıyorum şimdi. Bence tarihî eser kaçakçılığına girecek bir vaka bu.
İlgililerin bilgisine efendim...
* * *
Manastır Askerî İdadisi
Görsel: tr.wikipedia.org
Aynı armadan Kuzey Makedonya'nın Manastır şehrinde bulunan ve günümüzde müze olarak kullanılan Manastır Askerî İdadisi'nde de var. Burada eğitim görenlerden biri de Mustafa Kemal Atatürk (1896-1898) ve binanın ikinci katında kendisi için ayrılmış bir bölüm var.
İyi pazarlar...✋😊
************
EK: 20.11.2023
''Tarihi'' sözcüğünü ne tamamlayabilir? Han-hamam, dedim ve bir arama yaptım. Burası tarihi bir hamammış meğer. Fotoğraf da 2017'de aktif haldeyken çekilmiş. Kısa bir sürede bu hale nasıl geldi, şaşırdım kaldım. Dahası, Osmanlı armasına ne oldu?