Oregon Üzümü Reçeli (Oregon Grape Jam)

Geçen yıl, hayatımda ilk kez görmüştüm bu bitkiyi. Biraz bilgilenmek istediğimde gelişme aşamaları ve halk hekimliğinde çok yaygın oluşu epey şaşırtmıştı beni.

İngilizce kaynaklardan reçelinin yapıldığını da öğrenmiştim bu arada. Türkçe kaynaklarda konuyla ilgili tek bir yayın halen yok ne yazık...

Bizim ülkemizde de elbette ki mahoniayı iyi tanıyan ve kullananlar vardır. Ancak büyük bir çoğunluğun zehirli diye yanına yaklaşmak istemediği bir gerçek. Evet, oregon üzümü (mahonia) yenilebilen bir bitki. Reçeli ya da jölesi yapılabiliyor ve de bir hayli güzel oluyor.

Sarıboya çalısı adıyla da bilinen bitki, dünyanın pek çok yerinde, özellikle de Kuzey Amerika'da popüler bir peyzaj bitkisi. Bilimsel adı mahonia aquifolium. Gölge alan, kuytu, verimli ve nemli topraklarda kendiliğinden yetişiyor.

Mart - Nisan aylarında 5-6 cm'lik sarı salkımlar halinde mis gibi kokan çiçekler açan mahonia'nın bu harika salkımları sonbahara doğru bitki üzerinde asılı mavimsi siyah renkte olgun üzümlere dönüşüyor.
Meyveler eşit oranda koyulaştıklarında toplanmaya hazır oluyorlar.
Yapraklardaki dikenlere dikkat ederek parmaklarınızı salkımlardan aşağı doğru kaydırdığınızda üzümler kolaylıkla sepetinize düşecek.
Parlak, koyu yeşil renkli, kenarları dişli ve dikenli yapraklar ise sonbahar için kızıl kırmızıya geçiş yapmaya başlıyor. İşte tam da bu ara oregon üzümlerinin olgunlaştığı sıra. Geçen yıla göre 1 ay kadar erken olgunlaşmaları şaşırtıcı. Üstelik oldukça sağlıklılar...

Oregon üzümünün pektin açısından çok zengin olduğunu öğrenmiştim.
Pektinin ne demek olduğunu da. ''Bitkilerin ve meyvelerin hücre duvarlarının başlıca bağlama bileşeni'' idi pektin. Meyvenin reçeli yapılırken şekerle ısıtıldığında ''jelleştirici bir ağ oluşacak,
pişirme esnasında kıvam yoğunlaşacak'' demekti...

Sözün özü; işte ben tüm bunları dün topladığım oregon üzümleriyle deneyimlemek istedim ve reçel yapımına soyundum. O biraz daha kolaydı çünkü. Jöle yapmak için buharlı, hortumlu meyve sıkacağı kullanıyorlardı yabancılar.
Öyle bir aparatım yoktu ne yazık. Zaten reçelin kıvamı da jöleye çok yakın.
Aslında ''marmelat'' demek en doğrusu bana göre; ama neyse bakalım, onların dediği olsun. 😊

Şimdi gelelim nasıl yapıldığına...
Topladığım yarım kiloya yakın oregon üzümünü iyice yıkayıp bir tencereye aldım. Üzerini kapatacak kadar su ilave edip tencerenin kapağını kapattım ve ara sıra açıp karıştırma yoluyla 10 dk kadar kaynattım. Biraz soğuyunca karışımı bir kaşık yardımıyla (patates eziciyle de olabilir) ezerek ve bastırarak parçaladıktan sonra süzgeçten geçmesini sağladım. (Üstte kalan çekirdekli kısma bir miktar daha su ekleyip incelterek ve bir müddet daha ocakta tutarak
biraz daha püre çıkmasını sağlayabilirsiniz.)

Tarifte süzgeçten geçirdiğiniz püreyi ölçmeniz ve aynı miktarda şeker eklemeniz öneriliyor. Ancak ben şekeri biraz daha az kullandım. Çünkü ocağın altını kapatır kapatmaz likör ilave ediliyor ve bunun kıvamı biraz inceltmek için yapıldığı söyleniyordu. Şekerle kaynatma esnasında çubuk tarçın eklenebileceği, dümdüz ve yoğun kıvamda bir doku istemeyenlerin taneciklerden de tencereye atabileceği gibi öneriler vardı.
Karışımı şeker eriyene kadar orta derecede ısıtarak karıştırıyor ve kaşığı çekerek kaynamaya bırakıyoruz.
Fokurdamaya başlar başlamaz altını kısıp yoğun bir kıvam alana kadar yaklaşık yarım saat kaynatıyoruz.
Dilediğimiz şekilde kavanozlamaya alıyoruz...
Uzun vadede kullanmak isteyenler sıcakken kavanozlara alıp soğuyunca ağzını kapatmak gibi bir yönteme başvurabilirler.

Kahvaltıda tüketebileceğiniz ya da dilediğiniz tatlıda sos olarak kullanabileceğiniz harika renkte,
pürüzsüz ve zengin aromalı reçeliniz (jöleniz) hazır efendim.
Denemek isteyenlere kesinlikle önerimdir...

* * *

Sondaki bu iki fotoğraf altta kaynak gösterdiğim siteden

Reçel-jöle tarifi kaynak: agardenerstable.com