20/01/2020

Kaynar Suyun Buza Dönüşümü

Fizik harikadır. Fizik eğlencelidir ve gizemlidir. Bu düşüncelerle lisede fen kolunu seçmiştim. Lise 2'den itibaren ağırlıklı olarak matematik, fizik, kimya okumaya başladık. Haftada 9 saat matematik dersimiz vardı, ancak ben en çok fizik dersine ve kurallarına ilgi duymaktaydım.

Doğru dürüst şartlarda, yani tam teşekküllü laboratuvarlara sahip bir okulda, kaliteli bir fizik öğretmeni eşliğinde eğitim alsaydık eğer, her şey çok farklı olacaktı; ama ne yazık ki olamadı...
Ucu NASA'ya kadar açılan o harikulade yolun daha en başında tökezledik. Tökezlemek zorunda kaldık. Hem de tüm sınıf olarak. İşler öyle sarpa sarmıştı ki, hocanın anlattığı dersten hiçbirimiz hiçbir şey anlamamaya başladık...

Her şey karman çormandı artık. Birkaç basit formül ve deneyden başka hiçbir şey yoktu elimizde. ''Fizik zordur, fizik anlaşılmazdır. Fizik gördün mü kaçmalısın!'' benzeri fikirlere sahip, sözel ya da dil alanında lisans alan öğrenciler olarak.

Lafı nereye getireceğim şimdi? Fizikte yer alan gizemli bir çelişkiye. Görselde görüldüğü şekilde soğuk bir havada, sıcak suyun soğuk sudan çok daha kısa sürede donmasına. Bunu evde de deneyebiliriz. Biri oda sıcaklığında, diğeri çaydanlığın altındaki kaynar su olmak üzere, aynı miktarda iki bardak su hazırlayıp dondurucuya koyduğumuzda beklentimizin tam tersinin gerçekleştiğini, kaynar suyun hızla buza dönüştüğünü görebiliriz. Su ısınmaya başlarken hidrojen bağları uzuyor çünkü ve moleküllerin arası açılıyor. Bu esnada kovalent bağlar kısalıyor ve enerji kaybı meydana geliyor. Hızlı donmanın nedeni bu işte.Kısalmış kovalent bağlar. Hiç fizik okumamış biri için bu açıklama bile ne kadar kafa karıştırıcı, değil mi?

Hava sıcaklıkları eksiye düştüğünde dünyanın birçok ülkesinde turistler havaya kaynar su savurup buhar bulutu ve buz parçacıklarından oluşan masalsı görüntüler elde ediyor. Yani su damlacıklarının müthiş bulut oluşumlara dönüştüğü ''doğrudan buharlaşma süreci'' fotoğrafları çekiyor!


Bu harika görüntüler de dün, hava sıcaklığının eksi 17 dereceye düştüğü Kars'ta çekilmiş efendim.
Artık birer tane de biz çektiririz. Bence şahane olur:) Fizik de şahaneydi zaten :(

Kalın sağlıcakla...


Görseller: Cüneyt Çelik (AA)

13 yorum:

  1. Vay canına elementlere bir şeyler oluyor:)) Teşekkürler Zeugma...Moleküllerin dansı...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Nasıl güzel değil mi? Masal gibi bir ortam oluşmuş. Bayıldım ben de:)
      Çok teşekkürler güven Bey:)

      Sil
  2. Eğitim sistemi konusundaki yakarışlarınız bir çoğumuzla aynı. Malesef çok cevher sönüp gidiyor. Bir diğer konu da Fen bilimleri, gerçekten doğanın sırlarını açıklamada tam bir anahtar. Ben bu bilgiyi bilmiyordum sayenizde öğrendim teşekkürler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hem de nasıl Taha. Şu ülkede eğitim sistemimiz kadar yaz boz tahtasına dönen bir şey yoktur. Birkaç sene geçmiyor ki yeni bir sistem dayatılıyor. Bizim zamanımızda fen bölümü mezunları hukuh fakültesi tercihi yapabiliyorlardı. Keza ben yabancı dil bölümüne girdim. Yıllar önce ''kredili sistem'' getirilmişti. 2,5 yılda lise bitiriliyordu, ama felaket bir şey olduğu sonra ortaya çıktı. Böyle böyle birçok cevher parlayamadan söndü dediğin gibi. Zaten hak ettiği halde parlayamamış birçoğu. Malum, senelerce sorular çalınmış. Hak etmeyenler ÖSS birincisi vs vs olmuşlar. Ah ki ne ahh :((
      Bu bilgiyi, yani dışarıda yapıldığında bu şekilde bulutlar elde edildiğini ben de yeni öğrendim:)

      Sil
  3. Ne zaman okul ve eğitim şartları hakkında birşey duysam içim sızlıyor, kendimle şimdiyi karşılaştırıyor ve oğlumu daha iyi şartlara tabi tutamadığım için üzülüyorum. Bizde bile daha iyiydi, daha iyileşeceğine geriliyor sanki :(
    Yeni birşey daha öğrendim, teşekkür ederim, Çınarla küçük bir deney yaparız artık.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet, aynı fikirdeyim. Okullardaki şartlar ve eğitim kalitesi gün geçtikçe daha kötüye gidiyor sanki. Nerede o eski öğretmenler ve öğrenciler desem yeri. Umarım ve dilerim ki Çınar seçme öğrencilerin bulunduğu bir okula geçiş yapabilir. Ankara'da olmanız büyük avantaj bence.
      Rica ederim. Birbirimizden öğreniyoruz hep. Deneyi eşit büyüklükte iki minik kapla yapabilirsiniz:)

      Sil
  4. Fizik deneyleri fiziği daha keyifli hale getiriyor. Sadece teorik yönden ilerlemek, özel ilgi ve merakı olmayanlar için zor.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ah, hem de nasıl. Fizik aşkım hiç bitmedi. Sırf bu yüzden Twitter'daki Physics & Astronomy Zone @ZonePhysics adlı hesabı büyük bir ilgiyle takipteyim:)

      Sil
  5. Muhteşem... Ailemde bir fizik profesörü var, sohbetinden çok büyük keyif alırdım. Aklımın almadığı konuları çocuk bilincime uygun hale getirip anlatırdı, sanırım asıl yetenek bu zaten, zor bir konuyu en basit ve sade şekle indirgeyerek anlatabilme yetisi. Edebiyatta da, fizikte de, (hatta en çok da sanatta belki) işin sırrı burada yatıyor sanırım.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Fizik profesörü mü var?? Ne büyük şansmış. E, adam o anlatı yeteneğiyle boşuna prof olmamış. Benim de asıl söylemek istediğim bu. Doğruya doğru arkadaş. Bizim fizikçi kendi bilmiyordu ki bize anlatsın. Doğru dürüst laboratuvar da yok. Hatırladığım tek deney, suyun yüzeyindeki dalga boyları. Peh! Anlatsana Kuantum fiziğini falan, Schröderin Kedisi'ni. Basit bir malzemeyle Zincir Çeşmesi (Chain Fountain) deneyi yapıp bizi şaşırtsana.
      İşin sırrı ''YETENEK'' tabii. Sırf ana dili İngilizce diye herhangi birini İngilizce derslere soksak başarı oranı ne olur? Mükemmel bilir ama öğretemez. Onun gibi bir şeyler oluyor işte.

      Sil
    2. *Schrödinger'in kedisi

      Sil
  6. Valla fizik notum düşüktü hocam benim hep *)) Bu sebepten eczacılığı kaçırdım iyi mi? Evet iyi oldu, seviyorum mesleğimi. :) Demem o ki çaktım şu kovalent bağ mevzuunu. Ve video dehşet bi şi olmuş, saolun. .))

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Fatoş, çok tatlısın:) Boşver, iyi ki kaçmış eczacılık. Vardır bir hayır. Bir eczacı arkadaşım var, nefes almaya vakti yok. Bir taraftan borç takanlarla uğraşıyor.

      Kovalent bağ mevzuu nelere sebep, ben de bayıldım. İyi ki paylaşmışım. Sen de sağol canım:)

      Sil