Ekşi Mayam Muvaffak Hanım

Tecrübe ya da deneyim, bir konuyla ilgili ''belirli bir süre içinde'', hatta yaşam boyu elde edilmiş bilgi birikimine deniyor, bir kişi belirli bir konuda yeterli derecede tecrübe sahibi olmuşsa o alanda uzman olarak nitelendiriliyor ya hani... 

Hah işte. Kimi zaman bir konuyla ilgili yüzlerce, binlerce kitap okusa dahi konuyla ilgili bilgi sahibi oluyor; ama asla tecrübe sahibi olamıyor insan. En basit örnek; bebek bakımı. Teorik olarak engin bir deniz misali bilgi sahibisin ama pratikte hiçbir şey yok. Tam bir acemisin... 

Kucağına alacağın bebek öğrendiklerinle birebir örtüşmeyecek, şıp diye uyum sağlamayacak sana. Bir sıkıntı yaşadığında çare olmayacak her öğrendiğin. Bunu bileceksin. Ben bebek bakımı konusunu yalayıp yuttum diye yola çıkarsan kalakalırsın ortada. Elindeki malzemeye (bebeğe) bağlı bu. Onunla hemhal olmana. Her yeni günle edindiğin deneyime, bilgi birikimine. Tecrübene...

Son yıllarda yeme-içme konusunda ciddi bir farkındalık yaşanıyordu. GDO'dan, kanserojen besinlerden, üç beyazdan uzak durma, probiyotiklere ağırlık verme gibi pek çok değişiklik hayatımızda yerinde almaya başlamıştı. Bunların başında evde ekmek yapımı geliyordu. Ekşi mayalı ekmek konusunda büyük bir merak ve heves vardı. Ne de olsa temel gıdamızdı. Ekşi maya sadece köylerde değil, kent insanının da vazgeçilmezlerinden biri olma yolundaydı. Özellikle de pandemi döneminde kıymete bindi bu sevda. Karantinadaki insanlar olarak öncelikle marketlerdeki maya stoklarını tüketmiş ve kara kara düşünmeye başlamıştık. Benim aklıma ilk gelen hemen bir ekşi maya başlatmaktı. Un, su ve 1 hafta kadar zaman gerekliydi. En gerekli malzeme sabır idi aslında. Ve bir de adı olmalıydı. Genelde ''Evlat'' koyuluyordu adı ya da ''Nimet''. Bu üçüncü deneyimim olacaktı. Adını ona göre koymalıydım: ''Muvaffak''

Özenerek besleyip büyüttüğüm ekşi mayayla hamurumun her seferinde üç misli büyümesi inanılmaz bir sevinç gerçekten...

Evet, pandeminin bendeki getirilerinden biri ekşi mayalı ekmek yapmayı tam olarak öğrenmek oldu. Daha doğrusu, mayayı doğru beslemeyi, uzun yıllar boyunca kullanımda tutmayı yüzde yüz garantili biçimde öğrendim. İşlemlere başladığımda başta maya olmak üzere, doğru adımlar atıyor, attığım her adımın nereye varacağını biliyorum artık. Her seferinde başarılı sonuç almak ne büyük mutluluk...

Kare ya da dikdörtgen şekilleri olan ekşi mayalı ekmeklere çok özeniyordum. Normal mayayla yaptığım ekmekleri çiziyordum jiletle. Ne kadar derin çizsem o çizikler kayboluyor ya da birbirine karışıp gidiyordu. Bu gördüğünüz ilk kez kepekli un kullandığım ekşi mayalı ekmeklerim. Hiç nazlanmadan kabarmalarına şaşırdım...

Buradaki de tam buğdaylı ve çörekotlu deneyimim...

Somun ya da francala formu verilen hamurun üzerine desen ya da geometrik çizikler hemen atılmalı ve tepsi mayası denilen mayalanma sürecine o şekilde girmeli. Bunu tecrübe ederek öğrendim. Aksi takdirde; pişmek üzere ısıtılmış fırına atılacak hamuru o anda çizerseniz belli belirsiz çizikler elde edersiniz ve ekmeğiniz dilediğiniz gibi pişmez. Dilimleri ve gözenekleri olan, bu sayede daha çok kabaran bir ekmeğiniz olmaz. Her seferinde gayet güzel kabarmış, lezzeti daha da artmış ekmekler pişirmek istiyorsanız deneyimle gelen kuralları önemsemek gerek.

Başarının adresi efendim: Muvaffak Hanımefendi 

Pandemi kahvaltılarının vazgeçilmezi tahinli çörek yapımı da ilerledi. Tahin sürülen mayalı hamur burkularak yapılıyor. Bir ara tarifini yazayım. Konya yöresine ait ve asıl ismi ''Tahinli Ekmek''. Konyalılar her şeye ''ekmek'' diyor malum. Etliekmek de öyledir hani:)

 Yüreğimin İklimi sevgili Özlem'den öğrendiğim irmikli bisküvi tatlısı gayet hafif ve leziz oldu. Keşke üzerine çikolata sosu dökmeseydim. Şekeri fazla geldi ki, buna hiç alışkın değilim.

Bu fotoğrafı epey oldu, Ankara Cepa'da çekmiştim. ''Kozalak turşusu olmaz'' diyenlere göstermek için.

Bloglarda yalnızca kendi görsellerimizi kullanmaya başlamışken aklıma geldi. Yazının bonusu olsun:)

Sağlık, afiyet ve huzurla kalmanız dileğiyle...

*   *   *

EK:

Bir Sonraki Ekşi Mayalı, Kepekli Ekmeğim -  8.1.2021

Ekşi mayayı beslerken alınan fazla mayayı asla atmamak gerek. Her seferinde ayrı bir kavanoza alıp biraz un, tuz ve su ilavesiyle 4 saat kadar bekletirseniz teflon tavada kolayca lavaş oluyor. 

İnce bir dilimle doyulduğu için ortalama 15 günde 1 ekşi ekmek yaptığımı söylemiştim. Bu sabah pişen bir sonraki ekmeğim. Kepekli un ağırlıklı, birazcık da beyaz un var. Bu kez iç dokusunun görselini koyayım buraya. Ekşi mayayla pişen bir ekmeğin her geçen gün daha da güzelleştiği kesin. Pişerken çıkardığı koku da daha güzel. Sebebinin mayanın iyice olgunlaşması olduğunu düşünüyorum (8 Ocak 2021).

Bu ekmekte ilk kez denediğim bir şey daha var. Kullanacağım mayayı 1 su bardağı ılık su ile iyice karıştırdıktan sonra una ilave ettim. Dokusu çok daha yumuşak oldu.