Dün biraz çarşıya inip alışveriş yapmam gerekiyordu. Etiketlerinde en fazla 30 derecede yıkanması gerektiği yazan pamuklu giysilerimin çoğu 60 dereceyle yıkanmaktan yıpranmaya başladı çünkü. Sıcaklar iyice bastırmadan yazlık pijama, bluz, şort, tayt benzeri ev kıyafetleri almalıydım. 'Uzun zaman dışarı çıkamam' fikriyle dönüşte sahil yolunu tercih ederek ve büyük parka uğrayarak eve dönüşü biraz uzattım.
Hava yine de serin falan değildi tabii. Maskeyle nefes almak biraz daha zorlaşmıştı. Elimi çabuk tutmalıydım. Daha ne kadar takacaktık bunları? Mağazaların önünde maskesi çene altında sigara içen, her birine uçan tekme atılası sayısız insan gördüm. Virüs bitti zannedip kuralları rahatça çiğneyen, hızla çoğalmış bu aklı kıtlar yüzünden içinde bulunduğumuz şu şartları bile arar hale gelmeyiz umarım! Tıklım tıklım kebapçılar, cam bardaklarda çay içilen çay bahçeleri. Daha neler, ne gevşeklikler. Yapacak bir şey yok. En sevdiğim çiçeklerden olan ortancaları görünce gerginliğim biraz azaldı neyse ki.
Muhteşem birer kubbe formunda açan coşkulu ve zarif çiçekleri nedeniyle zarafet, güzellik ve de bolluğu simgeliyor ortancalar. Ayrıca, minnettarlık ve samimiyet duygularını sembolize ediyor. Latince adı
Hydrangea.
Ortanca'nın diğer dillerde geçen ortak ismi, Fransızcada aynı zamanda bir kadın ismi olan
Hortense'den türeyen ve “Hortense’ın çiçeği” anlamı taşıyan
Hortensia. Bu sözcüğün Türkçedeki telaffuzunun
''oğtansya'' olduğunu düşünürsek çiçeğin bizdeki adı olan
''ortanca'' çıkıyor ortaya.
''Büyüklük, irilik bakımından üç nesne arasında sondan veya baştan ikinci gelen'' anlamıyla hiçbir ilgisi yok. Peki ismi bu güzel çiçeğe layık görülen Hortense kim acaba? İşte buna çok şaşırdım. 18. yüzyılın doğa bilimcisi ve gezgini
Philibert Commerson, bu çiçeğin adını koyarken, astronomi ve matematik alanında bir bilim kadını olan
“Hortense” lakaplı
Nicole-Reine Lepaute'a ithaf etmiş.
İsmi çiçeğe verilen “Hortense” lakaplı Nicole-Reine Lepaute hanımefendi kaç asır önce, 1758'de yıldızlar için bir grup katalog oluşturup yalnızca 1 ay gibi bir sapmayla Halley kuyruklu yıldızının geri döneceğini hesaplayan Fransız bir gökbilimci ve matematikçi. Lepaute‘un ismi “ortanca” çiçeğinin yanı sıra ''Lepaute Asteroidi'' (Asteroid 7720 Lepaute) ve Ay yüzeyindeki ''Lepaute Krateri''nde de yaşamakta. Bence hepsini fazlasıyla hak etmiş.
Çiçeğin ismini koyan Philibert Commerso 1766-1769 yıllarında Louis Antoine de Bougainville'e dolaşım gezisinde eşlik etmiş olan bir Fransız doğabilimci. Böylece begonvil çiçeğinin adını kimin koyduğu da ortaya çıktı.
Mimozanın nasıl ki tüm dillerde adı mimoza ya da mimosa olarak geçiyorsa durum ortanca için de aynıymış meğer. Gökbilimci ve matematikçi olan ultra zeki kadının ''Hortense'' olan lakabı...
Güzeller güzeli ortancanın isim hikâyesine bakar mısınız? Doğa bilimcinin astronom kadına hayranlığını vurguluyor. İşte bana böyle uyduruk kaydırık değil, derin anlamlı çiçek isimleriyle gelin sayın doğa bilimciler. İyi ki kurala uyup ''Ortanca'' demişsiniz çiçeğe.
Şu anda güzelliklerinin zirvesindeler. Sonbahara kadar sürecek bir görsel şenlik bu. Mini çiçeklerin ortalarında ayrıca bir çiçek daha var, tomurcuk haldeyken inci tanesine benziyor. Muhteşem!
Anayurdu Japonya olan ortancanın bana göre en zarif türü olan gaku ajisai...
Ve mevsimin sırası gelen bir çiçeği daha: Ağaç Minesi
Eve yaklaşırken ortalığı saran olağanüstü bir kokuyla duraksadım...
Bu baş döndürücü kokunun nereden geldiğini bulmak fazla uzun sürmedi. Hemen yan tarafımdaki sitenin bahçesiydi kokunun kaynağı. Hayatımda ilk kez görüyordum bu beyaz çiçekleri.
İsmini eve gelince öğrendim. ''Çok güzel kokan bir peyzaj çiçeği'' diye tarif ediliyordu ve benim çektiğim fotoğrafın tıpkısıydı. İsmi Gardenya (Gardenia) olan bu harika çiçek günün sürprizi, daha doğrusu keşfiydi.
Son görselime geldi sıra. Bahar bitti, yaz da yolu yarıladı. Gündüzler kısalma yoluna gireli çok oldu. Zeytin ağacını son gördüğümde dalları çiçek halindeydi. O çiçekler zeytine dönüşmüşler çoktan. Ağaçlarla, çiçeklerle geçti yine bir gün daha kalan ömrümüzden. Başka ne yazılır ki...
Görüşmek üzere, kalın sağlıcakla...
Bilgi Kaynak: en.wikipedia.org
* * *
