2022/08/28

Sarı Kantaron (Hypericum Perforatum)

Sarı kantaron anneannem demektir benim için. Yaz aylarında zeytinyağı ile harmanlayıp güneşte demlendirerek şişelediği olmazsa olmazı, her derde deva ilacıydı rahmetlinin.  

Hatırlıyorum da, kantaron yağını özellikle yanıklar, yara ve kesikler için bulundururdu evde. Mucize gibiydi. Sürüldüğü yerdeki acıyı kısa sürede alır, hasarlı bölgede hızlı bir iyileşme süreci başlatırdı.

Her nedense hayatın akışı içinde unutmuştum kantaron yağını. Ta ki geçen yaz başlayan dayanılmaz diş sorunumla birlikte diş hekimine koşana kadar. Dişin kurtarılamayıp çekilişi, kaplama yapılacağı için çekilen yerin hızla iyileşmesi gerektiği, dolgu gereken iki farklı diş daha çıkması, yetmedi ''Son Mohikan'' gibi baş gösterip ''Beni de çekin'' diye bağıran son 20'lik diş derken ağzım kazı yerine dönmüştü adeta:)

Canım diş hekimim süreci hızlandırma amacıyla çekim yapılan/müdahale edilen diş etlerim için kantaron yağı önerdi bu arada. Oy, oyy, bilmez miyim hiç? Hemen o gün gidip satın aldım ve gerçekten de olması gerektiğinden daha hızlı bir süreçte hedefe ulaştık. E, o zaman ben de anneannem gibi her yıl kendi ellerimle kantaron yağı çıkarmayayım mı şimdi? Böyle bir alışkanlık kazanmayayım mı artık? Üstelik yaptığım araştırmalar sonrası kantaron bitkisinin daha pek çok özelliğini öğrendim. Zaten bitkiyi ve çiçeklerini iyi tanıyordum. Son bir-iki haftadır yeşil alanlarda, yol kenarlarında gözüme çarpıp duruyordu. Demek ki niyet eşittir farkındalıkmış.

Bitki otların arasında bazen tek tük çıkarken, bazen genişçe bir alanda yayılım gösterebiliyor.

Kantarondaki etken maddenin yüzde 90’ı çiçek kısmındaymış. Bu yüzden  tamamlayıcı tıpta bitkinin çiçek bölümü önemli. Ülkemizde asırlardır daha pek çok alanda; soğuk algınlığında, diyabette, ülserde, sarılıkta, mide-bağırsak, karaciğer, safra kesesi rahatsızlıklarında kullanılmaktaymış.
Sadece ülkemizde değil, tüm dünyada. Yerli Amerikalılar tarafından da çeşitli rahatsızlıklarda tedavi amacıyla kullanılmış. Antidepresan olarak işe yarıyormuş mesela. Ayrıca bitkinin yüzde 1’lik infüzyonundan hazırlanan karışımları kullananlarda bağırsak parazitlerinin düştüğü tespit edilmiş. İngilizcede ''St. John's Wort Oil'' şeklinde geçme nedeni Haçlı seferleri esnasında yaralanan St. John şövalyelerinin yaralarının bu bitkiyle tedavi edilmesinden kaynaklı.

Bir de; gördüğünüz çiçeğin sarı kantaron olduğundan emin olamıyorsanız eğer, bunun yöntemleri var. Bir adı da ''binbirdelik'' olan bitkinin minik yapraklarını ışığa tuttuğunuzda görülebilen minik yağ bezleri ya da delikler. Bir diğer yöntem, çiçek tomurcuklarını parmaklarınızın arasında sıkıştırmak. Parmaklarınız hafiften mora çalan kırmızıya boyanıyorsa tamamdır. Benim parmaklarım aynen o şekilde boyandı gerçekten. Bu durum aynı zamanda botanikteki adı Hypericum perforatum olan sarı kantaronun antibiyotik ve antiviral özelliklere sahip etken madde hiperisin içermesinin kanıtıymış.

İki gün önce topladığım kantaron çiçekleri çoğunlukla tomurcuk haldeydi. Bu beni biraz düşündürse de tomurcukların daha makbul olduğunu öğrendim araştırırken.
Bitkinin sap kısımlarını kullanmadan yalnızca uçlarını, yani açmış çiçeklerle tomurcuklarını koparıp iyice yıkadım ve ıslaklıktan kurtulmaları için güneşte birazcık bekletip kuruttum. İyice kurutulmuş kantarondan yağ çıkarılması asla önerilmiyor. Taze olacak mutlaka. Ve ıslak olmayacak.

Sonra da hafifçe bastırarak cam bir kavanoza doldurduğum çiçeklere üzerlerini geçecek şekilde kaliteli marka sızma zeytinyağı ilave ettim. Saf ve doğal zeytinyağı bulmam imkânsızdı çünkü.

Bu kavanozun üzerine ilk beş gün temiz bir tülbent örtülüp güneşte bekletiliyor. Daha sonra tülbent alınıp kavanozun ağzı bu kez sıkı bir kapakla kapatılıp en az 45 gün daha güneşte bekletiliyor. Bu süreçte zeytinyağının renginin yavaş yavaş kırmızıya dönüşmekte olduğuna şahit oluyoruz. Yabancı kaynaklarda tülbent olayına girilmeyip direkt kapaktan söz ediliyor. Sirke yapımına alışkın olmakla ilgili sanırım. Ben yine de tülbent olayını devreye soktum. 

Kantaron yağının iyileştirici özellikleri için:
https://kamimcbride.com/5-healing-uses-st-johns-wort-oil/

Gelişmeleri buraya görselleriyle eklemek niyetindeyim.
Görüşmek üzere...


*   *   *

EDİT
(26.09.2022)
👇

(1.9.2022) - (25.9.2022)
1 Eylül itibarıyla orta boy bir şişeye bir tane daha başlattığım kantaron çiçeği yağı ve 25 gün sonrası şişedeki yağın rengindeki değişim.
25 gün daha bekleyip 50 gün dolunca ve süzme vakti gelince de fotoğraflarını çekip buraya ekleyeceğim.

EDİT:
(30.9.2022)
👇

(28.8.2022) - (30.9.2022)

34 gün içinde kavanozdaki yağın renk değişimi 

50 günlük süreç sona erdiğinde büyüklü küçüklü koyu renk şişelere doldurmak üzere süzgeçten geçirildiği son işlem
👇
BURADA