06/01/2016

Karla Gelen Mucizevi Sessizlik

Sabah uyandığınızda daha perdeleri bile açmadan dışarıda yağmur yağdığını bilirsiniz, öyle değil mi?
Çünkü yağmurun sesi vardır. Hatta şiddeti artmış bir yağmur sesi uyanma nedeniniz bile olabilir. Cama vuran damlaların hızı arttıkça ses de büyümektedir.

Kar ise sessiz yağar. Buna rağmen tıpkı yağmur gibi, dışarıya hiç bakmadan kar yağdığını da anlayabilir miyiz sizce?
Bunun yanıtı ''Evet''tir.
Ortalığı muazzam bir sessizlik kaplamıştır çünkü. Alışılmış tüm sesler mucizevi biçimde susmuş, huzur veren, oldukça derin ve büyülü bir sessizlik sarmıştır her yanı.
Bunu çok yoğun biçimde hissedersiniz...
Nedeni nedir peki? Kar yağıyor diye etrafta kimseler kalmadığı için midir? Trafiğin azalması, ağaçların hışırdamaması ya da hayvanların bir yere saklanmasıyla da ilgili değildir.

Kar, yağarken şehri susturmaktadır...
Dışarıya çıktığınızda da karla birlikte ortamdaki her türlü gürültünün sesini kısılmış gibi hissetmez misiniz? Kentin en kalabalık caddesinde bile kornaların ve tekerleklerin çıkardığı sesler yağan kar tarafından yutuluyor gibidir. Dikkat kesildiğinizde daha önce olanca şiddetiyle duyduğumuz sesler bile nasıl da cılızlaşmıştır.

İşte tüm bunların nedeni kar tanelerinin yapısıyla ilgili...
Bildiğiniz gibi kar taneleri buz kristallerinin bir araya gelmesiyle oluşur. Bu nedenle gözenekli bir yapıya sahiptir. Dolayısıyla ses dalgalarını soğurmaktadır.
Havada basınç dalgaları oluşturarak ilerleyen ses ise, oluşan enerjinin çarpışmalar yoluyla molekülden moleküle aktarılması suretiyle oldukça uzak noktalara ulaşabilme özelliğine sahip. Ortamda kar taneleri gibi gözenekli yapılar mevcutsa söz konusu enerjinin bir kısmı yansımak yerine yapının katı bölümleriyle etkileşime girerek soğuruluyor (emiliyor).

Örneğin; kalın bir kar tabakasının üzerine yeniden kar yağdığında soğurma özellikli yapısıyla ses dalgalarını emen kar tanelerinin yarattığı sessizlik, başka bir gürültü kaynağı yoksa, insan kulağının duyduğu en düşük ses olan "0" desibele örnek gösteriliyor.

Ancak, bu özellik karın yapısına ve ne zaman yağdığına göre şekil değiştiriyor. Eğer ''zaman'' ve ''hava şartları'' yüzünden kar tanelerinin yüzeyindeki su kristalleri erimiş ve yeniden donma olayı gerçekleşmişse soğurma olayı bitiyor. Çünkü gözenekler kapanıyor ve kar sertleşip pürüzsüz bir hale geliyor. Böylece ses dalgaları yansımaya başladığından ortamdaki sesler normalden çok daha net duyulabiliyor.

Ses dalgalarının kar üzerinde nasıl ilerlediğine dair birtakım bilimsel deneyler yapılmış elbette. İçlerinde en bilineni silahla gerçekleştirilmiş olanı.
Silahın ateşlendiği noktadan 60 metre uzağa yerleştirilen bir sensörle ses dalgasının boyu ve şiddeti ölçüldüğünde karlı ve karsız havada yapılan ölçümlerin nasıl farklı sonuçlar verdiğini tablodan görebilirsiniz.
Grafiğin üst kısmı karsız havada sesin ne kadar yüksek olduğunu, alt kısım ise karlı havada sesin alçak olmakla kalmayıp sekteye uğrayarak ilerlediğini göstermekte. Bu durum ''kar akustiği'' diye de adlandırılıyor. Özellikle askeri mıntıkalarda önemli olduğu, ortamdaki sesleri algılayan bir cihazın kar varken ve yokken yaptığı ölçümlerin oldukça farklı sonuçlar verdiği söyleniyor.

Sahi, en kısa zamanda kar yağsa. Ortalık kirden pastan, sesten, gürültüden temizlense.
Her şey olması gerektiği zamanda, olması gerektiği gibi yaşansa...


BİLGİ İÇİN: (Bkz)


22 yorum:

  1. Sevgili zeugma nereden buldun bu ilginç bilgiyi? Öğrendiğime çok memnun oldum, kar yağınca oluşan o sessizliğe hayranım ben de..ne güzel olur hakikaten sanki her şey susar...nasıl bir huzur, o beyazlık..bir de mucize gibi hava ısınır..demek sebepsiz değilmiş:) çok teşekkürler:) Sevgiler

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu durum hep dikkatimi çekiyordu zaten sevgili Müjde. Geçende az da olsa kar yağdı hani. O zaman bile değişiklik hissettim ve araştırmaya karar verdim. Nereden bulduğum en altta :)
      Hiçbir şey sebepsiz değil şu evrende.
      Ben teşekkür ederim. Sevgiler :)

      Sil
  2. Çok ilginç bir konu. Yazının başında romantik bir okuma sanırken, bilimsel noktaya ilerlemesi daha da etkileyici oldu. Böyle bir şeyi ben karanlık için düşünüyordum. Aynı düşünce yapısı :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kar başlı başına ilginç bir olgu zaten. Hele o altıgen kar kristalleri yok mu? Hiçbiri birbirinin aynısı değilmiş ve olmayacakmış da. Tıpkı parmak izleri gibi...
      Sesin karanlıkla ilgisi olabilir. Belki de gece olup el ayak çekildiğinde kocaman bir boşluk oluştuğundandır :)

      Sil
  3. Kar sessizliği kar kadar güzel geliyor bana :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Huzur veriyor çünkü. Sanki başka bir alemdeymişiz gibi:)

      Sil
  4. Ah evet ya, bunu kendime mal edecek kadar malmisim.
    Bilimsel aciklamasi varmis :)
    Keske yagsa da gurultu sussa hakikaten

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ahaha:) Ben de hep ikilemde kalıyordum.
      Bana mı öyle geliyor, yoksa öyle mi diye.
      Ben de dört gözle bekliyorum yağmasını. Çıkan sesleri bilimin ışığıyla iyice bi test etmek için :P

      Sil
  5. Bilgilendirme beni de şaşırttı; ama güzel oldu. Ankara'da iken kaç kez sabah perdeyi açıp "Of amma da kar yağmış hiç fark etmedik." diye şaşırmışımdır. Sebebini öğrenmiş oldum gayet de tatmin edici buldum :) Teşekkür ederim, hayırlı akşamlar.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Üniversite öğrenciliğim benim de Ankara'da geçmiş, karını kışını çok çekmişimdir :)
      O kaldırımlar kalın bir tabaka halinde buz tutar ve haftalarca çözülmezdi. Demek ki o aşama karın sesleri çok daha net yansıtma haliymiş.
      Güzel bir bilgi gerçekten. Hazır kar-kış mevsimiyken paylaşmak istedim.
      Teşekkür ederim nazik yorumuna. Hayırlı akşamlar.

      Sil
  6. İşitme ve hissetme duyusu ötesinde, teknik açıdan da bilmediğim bir konu hakkında detaylı bilgilendim. Bu önemli paylaşımınız için teşekkür eder, iyi günler dilerim. dostlukla

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kim bilir, belki bu detay kurgulamalarınızın içinde de yer alır bir gün.
      Ziyaretiniz ve nazik yorumunuz için çok teşekkürler.
      Dostlukla...

      Sil
  7. Kar manzaraları en çok doğaya, ağaca yakışıyor zira bu güzelliği insanın olduğu yerlerde çileye döndürme gibi bir alışkanlığımız var.
    Bu arada bu yayın akışa düşmedi, sayfanı ziyarete gelince fark ettim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet, haklısın. Ben de zaten insan ve konut bulunmayan bir kar manzarası seçtim Merak edenler için: Hacettepe Üniversitesi-Beytepe Kampüsü

      Yayın akışına nereden bakıyorsun bilmiyorum ama yayın saati problemimi çözdüm Burcu. Son 3 post zamanında yayına girdi. Panelden ve bloglardaki listelerden teyit ettim. Bu işleri takip için deneme blogum var, oradan da bakıyorum. Sorun yoktu.

      Sil
  8. Gerçekten çok ilginç bir bilgi paylaşmışsınız... Bu bilgiyle düşününce parçalar yerine oturuyor :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkürler. Haklısınız tabii. İşin içine bilim girdiğinde çok daha sağlıklı çıkarımlar yapılıyor.

      Sil
  9. Ohooo bizim burda yağdı, yaşadık o sükuneti çok şükür :D
    Bu fazlasıyla ilgimi çeken belgesel tadındaki yazın için teşekkürler.
    Gülücüklü Kal...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Şubat-Mart var daha.
      Yine yağsın, yine yaşayalım o güzel sükuneti:)
      Çok teşekkürler.
      Sen de gülücüklü kal...

      Sil
  10. Vay be...ne ilginc. Yine birsey daha ögrendim sayende, sagol:)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sizin de okuyan gözlerinize sağlık efendim:)

      Sil
  11. Karın huzur veren dinginliği kadar, o elle tutulmayan ama havada oluşan o gizemli sessizliğin demek ki, bir nedeni varmış. Keşke kar yine yağsa, keşke dünyada kötülükler, acı veren olaylar yaşanmasa ve biz, kar yağdığında, o huzur veren hoş ambiyansın içinde keyifle salına salına yürüye-bilsek. Ne güzel olurdu.

    Yeni bir bilgi daha öğrendim sayende, teşekkürler Zeugmacığım..
    Sevgilerimle.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Düşünürsek şu evrende her şeyin bir nedeni var Esinciğim...
      Özellikle de doğa olaylarının her biri insanlar için birer mesaj niteliğinde adeta. Kar yağdığı zaman oluşan sükunet ve dinginliğin dışında doğa adeta bir gelinlik giymiş gibidir. Her türlü kirin ve pisliğin üzerini nasıl da kapatır o bembeyaz saflığıyla...
      Yine yağsa da bir müddet bu duygularla keyfini çıkarsak gerçekten..
      Teşekkürler benden Esinciğim...
      Sevgiyle...

      Sil