26/09/2019

Sonbaharda Açan Erguvanlar

Dünya üzerinde adına bayram yapılan tek çiçek olarak biliniyor erguvan. Üstelik, bir gelenek olarak asırlardır kutlanmakta olan bir bayram.

Yıldırım Bayezid’in damadı Emir Sultan’ın her yıl erguvan açma mevsiminde, Bursa'da ülkenin dört bir yanından gelen sevenleriyle buluşmasının adı olan Erguvan Bayramı, 14. yüzyıldan beridir erguvan çiçekleri eşliğinde her yıl kutlanıyor.

Erguvan yılda bir kez, sadece birkaç hafta çiçek açabilen bir ağaç. Açma zamanı ise genellikle ''nisan sonu mayıs başı'' diye biliniyor, ancak hava sıcaklığına göre bir ya da iki hafta önce ya da sonraya geçiş yapabiliyor. Fakat baharın müjdecisi sayılan morumsu pembe renkte harika çiçekleri açtıktan sonra bir ay bile sürmeden dökülmeye başlıyor, muhteşem güzelliklerini ''tadımlık'' yaşatıyorlar maalesef...
Ama ben bu çiçekleri bugün akşam üzeri çektim. Güneşin batışından 1 saat kadar önce. Bakar mısınız, eylül ayı sonundayız ve erguvan ağacı çiçekler içinde. 👏👏 Bu durum çok nadir gerçekleşiyor biliyor musunuz? Erguvanın senede iki kez açabilmesi uygun doğa koşullarına bağlı. Havalar uygun sıcaklıkta geçmişse ve ağacın konumu da uygunsa gerçekleşiyor bu. Parkta 20'den fazla erguvan ağacı vardı ve içlerinde sadece iki tanesi çiçeklenmişti zaten.

Bugünkü deprem nedeniyle moralim biraz bozuktu ve bu çiçekler bana da bayram yaşattı resmen. Keyfim yerine geldi;)

Erguvan sözcüğünü telaffuz ederken bile mutlu olurum nedense. Edebiyatımıza çok yakışan bir sözcüktür ayrıca. İstanbul, Costantinius tarafından kurulurken de, asırlar sonra Fatih Sultan Mehmet tarafından fethedildiğinde aylardan mayıs olduğundan senede bir kez açan erguvanlar tarafından görkemli bir şekilde karşılanmış. Boğaz'ın her iki yanının tamamen eflatunla kaplanması ne hoştur kim bilir. Ah İstanbul! Doğumu mayıs, ağacı erguvan, rengi erguvan...

Erguvan rengi Roma'da imparatorluk rengi olarak kabul edilmiş. Dikkat ederseniz o dönemi yansıtan tarihi filmlerdeki giysiler hep erguvan rengidir. Bizans İmparatorluğu döneminde de erguvan rengi imparatorluk rengiymiş. İmparatorlar, erguvan sarayının erguvan odasında doğarlar ve bu rengi onların dışında hiç kimse kullanamazmış.

Bizans ve Hıristiyanlığın önemli göstergelerinden olan erguvan rengi hükümdarların giysilerinde neden kullanılmış peki? Çünkü doğal yollarla üretilen en zor renkmiş. Dolayısıyla zenginlik ve gücün simgesiymiş. İmparator dışında hiç kimse o renkte pelerin takamazmış. Osmanlı da hak ettiği ilgiyi göstermiş erguvana. Sarayların ''hasbahçe''lerinin has konuğu her daim erguvan ağacı olmuş.

Bilmeyenler için; erguvanın çiçekleri mayıs ayında döküldükten sonra, yaz aylarında sap kısmı girintili, kalp şekline benzeyen yaprakları oluyor. Sonbahar geldiğinde ise yapraklara işte böyle fasulyeye benzeyen kahverengi salkımlar halinde tohumlar eşlik ediyor. İlave olarak bu fotoğraflardaki gibi çiçek görmeniz pek mümkün değil yani. Çünkü bu durum nadiren gerçekleşiyor.

Sıkıntı ve kaygılardan uzak, harika sürprizlerle dolu, keyifli bir hafta sonu sizinle olsun.

Sevgiyle...